Czytelnia / Zofia Rydet
Zofia Rydet (ur. 5 maja 1911 w Stanisławowie, zm. 24 sierpnia 1997 w Gliwicach) – polska artystka fotograf. Uhonorowana wieloma prestiżowymi nagrodami (między innymi tytułami Artiste FIAP w 1969 roku oraz Excellence FIAP w 1976 roku).
Była córką Józefy z.d. Nowotny i Ferdynanda, siostra Tadeusza Rydeta. W 1929 roku ukończyła Gimnazjum Urszulanek. Absolwentka Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego w Snopkowie na przedmieściach Lwowa. Po wojnie osiedliła się początkowo w Kłodzku, a potem w Bytomiu, gdzie prowadziła sklep galanteryjny. Fotografią zainteresowała się w połowie lat 50. Była związana z Gliwickim Towarzystwem Fotograficznym. Czerpała inspiracje z reportażu i fotografii nowoczesnej (między innymi Jerzego Lewczyńskiego i Zdzisława Beksińskiego), portretowej, makrofotografii.
Autorka cyklów: Mały człowiek, Czas przemijania, Zapis socjologiczny, Nieskończoność dalekich dróg, Suita śląska, a także fotograficznych kolaży. Próbowała przy pomocy fotografii stworzyć obraz społeczeństwa, przede wszystkim wiejskiego. Przemierzając wraz z przyjaciółmi Suwalskie, Lubelszczyznę, Podhale, Rzeszowskie zjednywała sobie fotografowanych ludzi do tego stopnia, że pozwalali jej wejść do swych domostw, fotografować się we wnętrzach, w których żyją na co dzień. Jej cykl Zapis socjologiczny przedstawiał fotografie mieszkańców Podhala, zawsze w tym samym układzie: gospodarz z rękoma na kolanach siedział frontalnie na tle głównej ściany domu, scenę uchwycono obiektywem szerokokątnym. Pierwszy raz serię tę wystawiono w Gorzowie Wielkopolskim w 1979 roku. Z codzienności wydobywała dostojeństwo, bohater prac – zwykły człowiek urastał do rangi centralnej postaci, kreatora własnego świata.
Za swą mistrzynię w twórczości uważa ją fotografik Wojciech Prażmowski. W 1990 roku ukazał się film Andrzeja Różyckiego poświęcony Zofii Rydet.
W 2011 roku powstała Fundacja im. Zofii Rydet, która prowadzi działania archiwizacyjne i badawcze nad archiwum fotograficznym artystki, przekazanym Fundacji przez rodzinę. Organizuje również wystawy, publikacje i konferencje naukowe. Jej celem jest merytoryczne opracowanie całości Zbioru, z naciskiem na świeże spojrzenie i współczesne ujęcie twórczości Rydet. Od początku istnienia jej działania wspiera finansowo Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Głównymi celami statutowymi Fundacji są: rozpowszechnianie twórczości Rydet w kraju i za granicą, wsparcie dla działań naukowych i artystycznych, współuczestnictwo w podnoszeniu prestiżu polskiej fotografii na rynkach światowych.
Pochowana została na cmentarzu parafialnym przy ul. Orkana w Rabce.
Źródła internetowe:
