Czytelnia / Jan Potocki
Jan Potocki herbu Pilawa (ur. 8 marca 1761 w Pikowie lub w Kuryłówce, zm. 23 grudnia 1815 w Uładówce) – pisarz (tworzący w języku francuskim), podróżnik, polityk, historyk, publicysta, etnograf, jeden z pierwszych polskich archeologów, badacz starożytności słowiańskich, inżynier, pierwszy polski aeronauta, kawaler maltański zaszczycony Krzyżem Devotionis.
Obecnie jest pamiętany głównie jako pisarz i autor napisanej po francusku powieści fantastyczno-filozoficznej Rękopis znaleziony w Saragossie (1805) (tytuł oryginalny Manuscrit trouvé à Saragosse), romansu fantastycznego na wzór persko-arabski, o tak zwanym układzie szkatułkowym. Istniały trzy wersje tego dzieła, ostateczna, autorska wersja nie jest znana. Książka została opublikowana w całości po raz pierwszy w 1847 roku w języku polskim przygotowane przez tłumacza Edmunda Chojeckiego, który do pierwszych 45 rozdziałów wersji drugiej dodał początek i zakończenie z wersji trzeciej, dokonując przeróbek i całość cenzurując. Pierwsze wydanie całości w języku oryginału, pod redakcją Rogera Callois, nastąpiło w Paryżu dopiero w 1958 oku. W wersji z 1810, trzeciej, najpóźniejszej i zapewne najbliższej zamiarom autora, nie ma na przykład w ogóle opowieści Żyda Wiecznego Tułacza, którą to opowieść znajdujemy w polskiej wersji Chojeckiego. Na motywach powieści powstał film Wojciecha Hasa pod tytułem Rękopis znaleziony w Saragossie.
Wybrana twórczość:
Proza:
- Voyage en Turquie et en Egypte, 1788
- Essay sur l’histoire universelle et recherches sur celle de la Sarmatie, 1789–1792
- Voyage dans quelques parties de la Basse-Saxe pour la recherche des antiquités Slaves ou Vendes, 1795
- Rękopis znaleziony w Saragossie, 1847
Źródła internetowe:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Potocki_(1761–1815)
https://www.wilanow-palac.pl/rekopis_znaleziony_w_hiszpanii_iberyjskie_podroze_jana_potockiego.html
