Czytelnia / Daniel Mikołaj Chodowiecki
Daniel Mikołaj Chodowiecki (ur. 16 października 1726 roku w Gdańsku, zm. 7 lutego 1801 roku w Berlinie) – polsko–niemiecki malarz i rysownik.
Początkowo zgodnie z rodzinną tradycją wykonywał zawód kupca. W siedemnastym roku życia wysłano go na praktykę handlową do Berlina. Z czasem zrezygnował z kupiectwa i razem z bratem Gottfriedem rozpoczęli własną działalność artystyczną. Wkrótce uzyskali uznanie w dobrze sytuowanych kręgach berlińskich. Chodowiecki pobierał prywatne lekcje u malarza historycznego Bernharda Rode (1725–1797), a także miedziorytnika Johanna Heinricha Meila (1729–1803). Pierwszy sukces odniósł prezentując rycinę własnego obrazu Les adieux de Calas a sa Famille (Pożegnanie Callasa z rodziną, 1767). Wkraczająca w tym okresie do Niemiec moda na almanachy, jak również kalendarze stworzyła młodemu twórcy wielkie pole działania. Wykonywał ilustracje dla między innymi Berliner Historisch–Genealogischen Kalender, Gothaischer Hofkalender, Göttingischer Taschenkalender, Königlich Großbritannischer und Kurfürstlich Braunschweigischer Genealogischer Kalender. Na zlecenie czasopism tworzył serię rycin do najbardziej znanych dzieł literatury niemieckiej oraz zagranicznej, w tym do Cierpień młodego Wertera Johanna Wolfganga von Goethego (1749–1832) czy Don Kichota z La Manchy Miguela de Cervantesa Saavedra (1547–1616). Był autorem mistrzowskich dzieł ukazujących środowisko mieszczańskie, natomiast mniej udane były jego ilustracje alegoryczne i mitologiczne. Jako portrecista okazał się zwolennikiem wiernego naturalizmu. Ilustrował również liczne dzieła współczesne oraz dawne, takie jak: Elementarwerk Johanna Bernharda Basedowa, Wiersze Gottfrieda Augusta Bürgera, Pisma Johanna Wolfganga von Goethego, Fragmenty fizjonomiczne Johanna Caspara Lavatera (1741–1801), Podróże Zofii Johanna Timotheusa Hermesa (1738–1821), Życie i poglądy pana magistra Sebalda Nothanker Christoph Friedrich Nicolai (1733–1811), Pochwałę głupoty Erazma z Rotterdamu (1469–1536). Monotonię jego pracy przerywały tylko nieliczne podróże na przykład do Gdańska (1773). W czasie wspomnianej wyprawy prowadził w języku francuskim dziennik bogato ilustrowany, który wydany został ze stu ośmioma rycinami pod tytułem Von Berlin nach Danzig. Eine Künstlerfahrt im Jahre 1773 von Daniel Chodowiecki, 1883 (Z Berlina do Gdańska. Podróż artystyczna w 1773 r. Daniela Chodowieckiego). Został członkiem Królewsko–Pruskiej Akademii Sztuki w Berlinie (od 1764). Awansował na sekretarza ww. Akademii i stał się odpowiedzialny za akademickie wystawy (1783). Był też jej rektorem (1786–1789), wicedyrektorem (1789–1797), dyrektorem (1797–1801) i wywarł znaczny wpływ na przeprowadzane w niej reformy. W kręgu zainteresowań Chodowieckiego znalazła się także tematyka śmierci. Opublikował serię rycin Taniec Śmierci (1779–1789). Przeżył zmiany obyczajów i upodobań, które nastąpiły po rewolucji francuskiej. Dlatego też jego późniejsze grafiki do Hermanna Lange Augusta Lafontaine'a (1758–1831) oraz Luise Johanna Heinricha Vossa (1751–1826) ilustrują ówczesne przemiany.
Wybrana twórczość:
Dzieła:
- Menuet w parku
- Pokój dziecinny Daniela Chodowieckiego
- Pokój położnicy, ok. 1770
- Obiad ceremonialny u prymasa Podoskiego, 1773
- Starosta Ledóchowski całuje dłoń hrabiny Podoskiej, 1773
- Scena rodzajowa w Tiergarten, 1780
- Rozbiór Polski, 1781
Źródła internetowe:
CHODOWIECKI DANIEL MIKOŁAJ (1726-1801) - Niemcy » Polska Światu - malarstwo (polskaswiatu.pl)
Daniel Chodowiecki – malarz, rysownik - Biografie niemieckie (biografie-niemieckie.pl)
Daniel Chodowiecki – Wikipedia, wolna encyklopedia
