Czytelnia / François-René de Chateaubriand
François-René de Chateaubriand (ur. 4 września 1768 roku w Saint-Malo, zm. 4 lipca 1848 roku w Paryżu) – francuski pisarz, polityk i dyplomata.
Pochodził ze starej oraz znakomitej rodziny bretońskiej, która jednak na początku XVIII wieku mocno podupadła. Przez kilka lat uczęszczał do kolegium w Dol, a następnie kontynuował naukę u jezuitów w Rennes. Po jej ukończeniu udał się do Brestu. Oczekując na nominację doszedł do wniosku, że woli zostać księdzem niż marynarzem. Podjął humanistyczne studia w Dinan, ale powołanie kapłańskie również nie okazało się trwałe. Pod koniec lat 80. XVIII wieku zamieszkał w Paryżu. W 1791 roku wyruszył w podróż do Ameryki. Powrócił stamtąd na wieść o aresztowaniu króla Ludwika XVI. Ożenił się naprędce i zaciągnął się do tworzonej w Belgii „armii książąt”. Po ciężkich przejściach znalazł się w Anglii. Przeżył tam nawrócenie, rozpoczął też twórczość literacką. Po powrocie do kraju nad Loarą opublikował Atalę (1801), Geniusz chrześcijaństwa (1802) i Renégo (1805). Dzieła te przyniosły mu sławę, a także otworzyły drogę kariery. Rozpoczął pracę w dyplomacji, z której jednak zrezygnował po egzekucji księcia d’Enghien (1804). W następnych latach wiele pisał, a także podróżował. Wydał powieść Męczennicy (1809), jak również Podróż z Paryża do Jerozolimy (1811). Ogłosił pamflet O Buonapartem i Burbonach (1814), torując drogę powrotowi dawnej dynastii na tron. W okresie stu dni towarzyszył Ludwikowi XVIII do Gandawy. Został parem Francji. Wydaną broszurą O monarchii wedle Karty (1816) ściągnął na siebie niełaskę dworu. Jego związki z dworem królewskim były napięte, był w stosunku do niego w równym stopniu wierny, co krytyczny. Po 1820 roku powrócił do działalności politycznej: najpierw jako ambasador w Berlinie, potem jako reprezentant Francji na kongresie w Weronie. Szczytem jego kariery było stanowisko ministra spraw zagranicznych, a największym sukcesem – zwycięska wojna z Hiszpanią (1823). Nie zyskawszy za swe zasługi oczekiwanego uznania przeszedł do opozycji. Po rewolucji lipcowej wycofał się z życia publicznego. Wydał w tym okresie: Studia historyczne (1831), Szkic o literaturze angielskiej (1836), Życie księdza Rancé (1844) i wśród powszechnego podziwu pisał dla potomności swe Pamiętniki zza grobu (1848).
Twórczość:
Utwory:
- Essai historique, politique et moral sur les révolutions anciennes et modernes, considérées dans leurs rapports avec la Révolution française, 1797
- Atala, 1801
- Génie du christianisme, 1802 (Geniusz chrześcijaństwa)
- René, 1805
- Les Martyrs, 1809 (Męczennicy)
- Pamiętniki mego życia, 1809
- Opis podróży z Paryża do Jerozolimy, 1811 (Itinéraire de Paris à Jérusalem)
- De Buonaparte et des Bourbons, 1814 (O Bonapartem i Burbonach)
- Réflexions politiques, 1814 (Refleksje polityczne)
- De la Monarchie selon la Carte, 1816 (O monarchii na podstawie Karty)
- Les Natchez, 1826 (Naczezi)
- Les Aventures du dernier des Abenserage, 1826 (Przygody ostatniego z Abenserażów)
- Podróż do Ameryki, 1827
- Tableau de la Nature, 1829
- De la restauration et de la monarchie elective, 1831 (O Restauracji i monarchii elekcyjnej)
- Le Banissement de Charles X et de sa famille, 1831 (Wygnanie Karola X i jego rodziny)
- Études historiques suivies d’une analyse raisonée de l’Histoire de France, 1831 (Studia historyczne poparte analizą rozumową historii Francji)
- Mémoire sur la captivité de Madame la duchesse de Berry, 1832 (Nota w sprawie uwięzienia Najjaśniejszej księżnej de Berry)
- Essai sur la litterature anglaise, 1836 (Szkic o literaturze angielskiej)
- Kongres w Weronie, 1838
- Vie de Rancé, 1844 (Życie księdza Rancé)
- Pamiętniki zza grobu, 1848 (pośmiertnie)
Źródła internetowe:
Chateaubriand François René, Encyklopedia PWN: źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy
François-René de Chateaubriand – Wikipedia, wolna encyklopedia
