Czytelnia / Henryk Bereza
Henryk Mieczysław Bereza (ur. 28 października 1926 roku w Miedniewicach, zm. 21 czerwca 2012 roku w Warszawie) – krytyk literacki, eseista oraz redaktor miesięcznika „Twórczość”.
Uczył się w szkole w Skierniewicach. W czasie wojny uczęszczał na tajne komplety. Po wyzwoleniu był uczniem skierniewickiego Liceum Ogólnokształcącego imienia Bolesława Prusa. Od 1947 roku studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Studia ukończył z tytułem magistra. W czasie II wojny światowej (w latach 1943–1944) był żołnierzem Armii Krajowej. Kilka lat po wojnie, z pomocą Marii Janion i Marii Żmigrodzkiej, zadebiutował w prasie literackiej. Przez ponad pięćdziesiąt lat był redaktorem miesięcznika „Twórczość”, gdzie kierował działem krytyki, a następnie prozy i był zastępcą redaktora naczelnego. Od końca lat 70. XX wieku do 2005 roku prowadził tamże autorską rubrykę pt. Czytane w maszynopisie. Przez dwa lata pełnił funkcję przewodniczącego jury Nagrody Literackiej Nike.
Odznaczenia i nagrody:
Nagroda imienia Stanisława Piętaka za całokształt twórczości, 1973
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, 1974
Nagroda I stopnia Ministra Kultury i Sztuki, 1983
Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta za twórczość całego życia, 2010
Twórczość:
Sztuka czytania, 1966
Doświadczenia: Z lektur prozy obcej, 1967
Prozaiczne początki, 1971
Związki naturalne, 1972
Związki naturalne: szkice literackie, 1978
Proza z importu: szkice literackie, 1979
Taki układ, 1981
Bieg rzeczy: szkice literackie, 1982
Sposób myślenia: tom 1 – O prozie polskiej, 1989
Pryncypia. O łasce literatury, 1993
Obroty. Szkice literackie, 1996
Oniriada. Zapisy z lat 1976–1996, 1997
Epistoły, 1998
Miary. 99 trójwierszy, 2003
...Wypiski..., 2006
Końcówki. Henryk Bereza mówi, 2010 (z Piotrem Czerniawskim i Adamem Wiedemannem)
Względy, 2010
Zgłoski, 2011
Zgrzyty, 2014
Alfabetyczność. Teksty o literaturze i życiu, 2018
Wypiski ostatnie. 2004–2012, 2020 (tom 1 i 2)
Źródła internetowe: