Czytelnia / Ireneusz Kania
Ireneusz Kania (ur. 19 września 1940 roku w Wieluniu) – tłumacz, poliglota i eseista. Studiował romanistykę, początkowo pracował jako tłumacz języka portugalskiego. Prowadził zajęcia z przekładu literackiego w Studium Literacko-Artystycznym na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Przełożył kilkadziesiąt książek z kilkunastu języków, w tym, romańskich oraz azjatyckich. Do sierpnia 2020 roku był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Laureat licznych nagród literackich, między innymi: Nagrody Polskiego PEN Clubu za przekład z literatury obcej na język polski (1995), Nagrody Krakowskiej Książki Miesiąca za Muttāvali. Księga wypisów starobuddyjskich (1999), Nagrody Miasta Krakowa w dziedzinie kultury i sztuki (2018), Nagrody imienia Kazimierza Wyki (2022). Odznaczony Rumuńskim krzyżem oficerskim Orderu Zasługi Kulturalnej w Kategorii F (Promocja Kultury) w roku 2004.
Twórczość:
Eseje:
- Ścieżka nocy, 2001
Przekłady:
Przekłady z języka angielskiego:
- London Jack, A niech to żółwie Tasmana, 1979
- XIV Dalaj Lama, Wprowadzenie do buddyzmu, 1985 (część pierwsza i druga)
- Hilton James, Zaginiony horyzont, weryfikacja przekładu z angielskiego Witolda Chwalewika, 1989
- Kołakowski Leszek, Bóg nam nic nie jest dłużny, krótka uwaga o religii Pascala i o duchu jansenizmu, 1994
- Moyers Bill, Joseph Campbell, Potęga mitu, rozmowy Billa Moyersa z Josephem Campbellem, 1994
- Armstrong Karen, Krótka historia mitu, 2005
- Graves Robert, Biała bogini, 2000
- Kieckhefer Richard, Magia w średniowieczu, 2001
- Conder Josiah, Kwiaty Japonii i sztuka kompozycji kwiatowych, 2002
- Toksvig Signe, Emanuel Swedenborg, uczony i mistyk, 2002
- Kerényi Karl, Eleusis. Archetypowy obraz matki i córki, 2004
- Brown Peter, Ciało i społeczeństwo, mężczyźni, kobiety i abstynencja seksualna we wczesnym chrześcijaństwie, 2006
- Goody Jack, Renesans. Czy tylko jeden? 2012
Przekłady z języka francuskiego:
- Green Julien, Tysiąc dróg stoi otworem, 1985
- Eliade Mircea, Zapowiedź równonocy, pamiętniki. Cz. 1. (1907–1937), 1989
- Eliade Mircea, Dajan, 1990
- Eliade Mircea, Młodość stulatka, 1990
- Salama Pierre, Dolaryzacja, 1990
- Eliade Mircea, Świętojańskie żniwo, pamiętniki (1937–1960), 1991
- Beauvois Yves, Stosunki polsko–francuskie w czasie „dziwnej wojny”, 1991
- Bertherat Yves, XX wiek – przekroje, 1991
- Beauvois Daniel, Szkolnictwo polskie na ziemiach litewsko–ruskich 1803–1832, 1991 (tom 1 Uniwersytet Wileński, tom 2 Szkoły podstawowe i średnie)
- Bataille Georges, Historia erotyzmu, 1992
- Eliade Mircea, Okultyzm, czary, mody kulturalne, eseje, 1992
- Poupard Paul, Religie, 1993
- Cioran Emil, Upadek w czas, 1994
- Dumery Henry, Problem Boga w filozofii religii, krytyczny rozbiór kategorii Absolutu i schematu transcendencji, 1994
- Lubac Henri de, Aspekty buddyzmu, 1995
- Cioran Emil, Zły demiurg, 1995
- Gombrowicz Witold, Testament, rozmowy z Dominique de Roux, 1996
- Cioran Emil, O niedogodności narodzin, 1996
- Gombrowicz Witold, Walka o sławę, korespondencja, cz. 2, 1998
- Cioran Emil, Rozmowy z Cioranem, 1999
- Eliade Mircea, Dziennik indyjski, 1999
- Brosse Jacques, Mistrzowie duchowi, leksykon, 2000
- Ghyka Matila C., Złota liczba, rytuały i rytmy pitagorejskie w rozwoju cywilizacji zachodniej, 2001
- Gombrowicz Witold, Jean Dubuffet, Korespondencja, 2005
- Gombrowicz Witold, Kurs filozofii w sześć godzin i kwadrans, 2006
- Le Goff Jacques, Nicolas Truong, Historia ciała w średniowieczu, 2006
- Veyne Paul, Początki chrześcijańskiego świata, 2009
- Laignel–Lavastine Alexandra, Cioran, Eliade, Ionesco, O zapominaniu faszyzmu, 2010
Przekład z greki starożytnej:
- Filostratos Flawiusz, Żywot Apolloniusza z Tiany, 1997
Przekład z greki nowożytnej:
- Kawafis Konstandinos, Czekając na barbarzyńców. Wiersze wybrane, 2013
- Kawafis Konstandinos, Wiersze zebrane, 2019
Przekład z języka hebrajskiego:
- Opowieści Zoharu, 1988 (Wydanie drugie pod tytułem Opowieści Zoharu. (Wybór). O kabale i Zoharze, 1994; wydanie trzecie pod tytułem Opowieści Zoharu. O kabale i Zoharze, 2005)
Przekłady z języka hiszpańskiego:
- Román José María, Święty Wincenty a Paulo, biografia, 1990
- Gombrowicz Witold, Publicystyka; Wywiady; Teksty różne, 1939–1963, 1996
- Gombrowicz Witold, Publicystyka; Wywiady; Teksty różne, 1963–1969, 1997
- Cirlot Juan Eduardo, Słownik symboli, 2000, 2006
- Gombrowicz Witold, Nasz dramat erotyczny, 2003
Przekład z łaciny:
- Mikołaj z Kuzy, O oświeconej niewiedzy, 1997
Przekłady z języka niemieckiego:
- Oldenberg Hermann, Życie, nauczanie i wspólnota Buddy, 1994
- Kerényi Karl, Dionizos, archetyp życia niezniszczalnego, 1997
- Scholem Gershom, Mistycyzm żydowski i jego główne kierunki, 1997, 2007
- Safranski Rüdiger, Zło, dramat wolności, 1999
- Kerényi Karl, Misteria Kabirów; Prometeusz, 2000
- Irzykowski Karol, Dziennik, t. 2, 1916-1944, przekład partii niemieckich, 2001
- Wunderlich Hans Georg, Tajemnica Krety, dokąd byk porwał Europę, czyli o korzeniach kultury europejskiej, 2003
- Benjamin Walter, Pasaże, 2005
Przekład z pali:
- Muttāvali. Księga wypisów starobuddyjskich, 1999, 2007
Przekłady z języka portugalskiego:
- Miguéis José Rodrigues, Szczęśliwych świąt, 1977
- Neto Agostinho, Palmy nadziei, 1978
- Ferreira Vergilio, Objawienie, 1979
- Tojal Altino do, Wesele Stu Tysięcy Barbarzyńców, 1980
- Sales Herberto, Diamenty z Andarai, 1982
- Andrade Mário de, Macunaima, bohater zupełnie bez charakteru, rapsodia, 1983
- Camões Luís Vaz de, Luzytanie, 1995
- Andrade Antonio de, Niedawne odkrycie Wielkiego Kataju albo Państw Tybetu, 2004
Przekład z języka rosyjskiego:
- Rozanow Wasilij, Pół–myśli, pół–uczucia, 1998.
Przekłady z języka rumuńskiego:
- Popescu Dumitru Radu, Łowy królewskie, 1979
- Eliade Mircea, Tajemnica doktora Honigbergera, 1983
- Cioran Emil, Na szczytach rozpaczy, 1992, 2008
- Noica Constantin, Sześć chorób ducha współczesnego, 1997
- Liiceanu Gabriel, Dziennik z Păltinişu, Pajdeja jako model w kulturze humanistycznej, 2001
- Cioran Emil, Święci i łzy, 2003, 2017
- Laignel–Lavastine Alexandra, Cioran, Eliade, Ionesco, o zapominaniu faszyzmu, trzech intelektualistów rumuńskich w dziejowej zawierusze, 2010
- Cioran Emil, Brewiarz zwyciężonych, 2016
- Cioran Emil, Brewiarz zwyciężonych II, 2016
- Cioran Emil, O Francji, 2016
- Cioran Emil, Dywagacje, 2017
- Cioran Emil, Listy do kraju, 2020
- Cioran Emil, Okno na Nic, 2020
- Cioran Emil, Zmierzch wszelkiej myśli, 2021
Przekład z sanskrytu:
- Bhartrhariego strof trzykroć po sto, o mądrości życia, o namiętności miłosnej i o wyrzeczeniu, 1980
Przekłady z języka szwedzkiego:
- Lundström Evert, Wojna o srebrne kulki, powieść sensacyjno-dokumentalna, 1993
Przekłady z języka tybetańskiego:
- Tybetańska Księga Umarłych, 1985 (w „Literaturze na Świecie”), 1991 (pierwsze wydanie książkowe), 1993, 1996, 2001, 2005, 2007
- Sakja Pandita, Drogocenna skarbnica wytwornych maksym. Aforyzmy tybetańskie, 1991
- Milarepa, Opowieść o życiu Milarepy czcigodnego, wielkiego i potężnego jogina albo Drogowskaz wyzwolenia i wszechwiedzy, 1996
- Gampopa, Drogocenny różaniec najwyborniejszej drogi, 2007
Przekłady z języka włoskiego:
- Vasari Giorgio, Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów, 1988 (część pierwsza i druga)
- Nola Alfonso Maria di, Diabeł, o formach, historii i kolejach losu Szatana, a także o jego powszechnej a złowrogiej obecności wśród wszystkich ludów, od czasów starożytnych aż po teraźniejszość, 1997, 2000, 2001, 2004
- Eco Umberto, W co wierzy ten, kto nie wierzy?, 1998
- Macioti Maria Immacolata, Mity i magie ziół, czy kwiaty i liście, zapachy i znaki zodiaku wpływają na stosunki między ludźmi?, 1998, 2006
- Ripa Cesare, Ikonologia, 1998, 2002
- Assuntino Rudi, Wlodek Goldkorn, Strażnik, Marek Edelman opowiada, 1999, 2006
- Cuomo Franco, Wielkie proroctwa, nowy klucz do odczytania najsłynniejszych przepowiedni w dziejach, od starożytnego Egiptu do Biblii, od Nostradamusa do Fatimy, 1999
- Eco Umberto, Pięć pism moralnych, 1999
- Tucci Giuseppe, Mandala, 2002
- Russo Lucio, Zapomniana rewolucja, grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna, 2005
- Calasso Roberto, Ka, 2008
- Falk Maryla, Mit psychologiczny w starożytnych Indiach, 2011
- Falk Maryla, Dwa „misteria” romantyczne, Novalis, Słowacki, 2015 (wraz z Wiesławem Juszczakiem)
Źródła internetowe:
Ireneusz Kania (11741) | Lubimyczytać.pl (lubimyczytac.pl)
Ścieżka nocy - Ireneusz Kania | Książka w Lubimyczytac.pl - Opinie, oceny, ceny
