Czytelnia / Jan Marcin Szancer

Jan Marcin Szancer (ur. 12 listopada 1902 roku w Krakowie, zm. 21 marca 1973 roku w Warszawie) – grafik, ilustrator książek dla dzieci, przyjaciel i współpracownik Jana Brzechwy.

W dzieciństwie zakochał się w literaturze, sztuce ilustratorskiej i teatrze. Jego zainteresowania potęgowały, gdyż spotykał na swej drodze wielu aktorów, poetów, artystów czy kolekcjonerów sztuki. Pobierał naukę rysunku od Leonarda Stroynowskiego, który jako sublokator jego rodziców w ten sposób spłacał zaległy czynsz. W dalszym okresie życia zaczął studiować historię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wkrótce jednak, wbrew oczekiwaniom rodziców, trafił do pracowni Józefa Mehoffera i Karola Frycza w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych (1920–1926). Równocześnie uczył się w szkole dramatycznej Mariana Jednowskiego oraz Zygmunta Nowakowskiego (1920–1921), jednak występy na scenie utrudniała mu trema, dlatego grywał jedynie epizody. Swoją wiedzę pogłębiał też we Włoszech i Francji. Najstarsza ze zilustrowanych przez niego książek to Nasze miasto (1935) – czytanka polska dla uczniów II klasy szkół powszechnych, wydana we Lwowie. Jego podpis „jms” pojawił się natomiast po raz pierwszy w książce Koziołeczek (1944). Odtąd był stale obecny na wszystkich jego rysunkach. Szancer finalnie stał się autorem ilustracji do ponad dwustu książek, między innymi do Akademii Pana Kleksa, Pinokia, Lokomotywy, Rzepki, Ptasiego radia, Dziadeka do Orzechów. Ponadto, zilustrował Trylogię Sienkiewicza oraz książki Amicisa, Carlo Collodiego, Cervantesa, Haška, Edith Nesbit. Stworzył również wspólnie z Brzechwą cykl trzech książek o charakterze komiksu z Panem Soczewką w roli głównego bohatera. Pisał także bajki i felietony. Od momentu ukazania się pierwszego numeru pisma „Świerszczyk” (1945), był jego kierownikiem artystycznym oraz twórcą ilustracji z okładek. Współpracował z „Płomykiem” na przykład jako fotograf. Zaistniał jako scenarzysta i reżyser w filmie Teatr mój widzę ogromny (1946). Zajmował się też tworzeniem scenografii teatralnych i filmowych. Był pierwszym kierownikiem artystycznym polskiej TV. Pracował także jako profesor ASP w Warszawie (od 1951). Projektował kostiumy do pierwszego programu Zespołu Pieśni i Tańca Budowlanych Warszawy „Starówka” (1953).

Nagrody:

 

  • I oraz honorowa nagroda na I Ogólnopolskiej Wystawie Ilustracji, 1951
  • Nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci i młodzieży, 1952
  • Państwowa Nagroda II. Stopnia, 1952
  • Złoty Krzyż Zasługi, 1952
  • III nagroda na II Ogólnopolskiej Wystawie Ilustracji Książkowej, 1955
  • Nagroda Miasta Berlin za Księgę Papugi Markowskiej i Milskiej, 1958
  • II Nagroda Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek za Colas Breungon, 1958
  • Srebrny medal na IBA, Lipsk za Baśnie Andersena, 1960
  • Złoty Medal na XII Triennale w Mediolanie za Lokomotywę Tuwima, 1960
  • Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, 1968
  • Nagroda francuskich wydawców za Dom pod kasztanami, 1971

Twórczość:

 

  • ponad 300 książek z ilustracjami jego autorstwa
  • projekty ponad 500 pocztówek
  • 60 scenografii do przedstawień teatralnych, filmów i programów telewizyjnych
  • 20 plakatów
  • serie znaczków pocztowych
  • ekslibrisy
  • obrazy olejne

Wystawy indywidualne:

  • Klub Międzynarodowej Prasy i Książki, Łódź; Galeria Sztuki MDM, Warszawa, 1958
  • Zachęta i Poznań, Warszawa (ok. 500 rysunków i projektów ilustracji oraz scenografii z lat 1945–1965), 1965
  • Wystawa ilustracji, projektów scenografii, kostiumów, Zielona Góra, Katowice, Pałac Młodzieży, Monachium, 1966
  • Wystawa ilustracji książkowej i projektów scenografii, Valenciennas, 1967
  • Dom Artysty Plastyka, Wystawa rysunków, ilustracji i projektów scenografii z okazji 50–lecia twórczości, Warszawa, 1968
  • Wystawy w Warszawie, Klubie Międzynarodowej Prasy i Książki, Poznaniu, 1969
  • Wystawa w Warszawie, 1970
  • Wystawa w Berlinie, 1973

Źródła internetowe:

 

 

Czytaj więcejzwiń

O twórczości

Loading...