Czytelnia / Janusz Szpotański
Janusz Szpotański, pseud. Władysław Gnomacki, Aleksander Oniegow (ur. 1929 w Warszawie, zm. 2001 w Warszawie) – przez przyjaciół nazywany Szpotem (od niem. Spott - szyderstwo, kpina). Polski poeta, satyryk, krytyk i teoretyk literatury, tłumacz, szachista z tytułem mistrza krajowego, trzykrotny mistrz Warszawy, drużynowy mistrz Polski z 1959 roku. Autor prześmiewczych poematów komicznych, w których szydził z rządzących w PRL prominentnych działaczy PZPR.
W 1951 został wyrzucony z powodów politycznych ze studiów na Uniwersytecie Warszawskim. W 1964 napisał sztukę Cisi i gęgacze, czyli bal u prezydenta – utwór będący pamfletem przeciwko rządom Władysława Gomułki. W styczniu 1967 został aresztowany i w 1968 skazany na trzy lata więzienia „za rozpowszechnianie informacji szkodliwych dla interesów państwa”. W czasie wydarzeń marca 1968 stał się ulubionym celem niewybrednych ataków I sekretarza KC PZPR W. Gomułki.
Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Twórczość:
- Cisi i gęgacze czyli bal u prezydenta, 1964
- Targowica czyli opera Gnoma, 1966
- Ballada o cudzie na Woli. W Warszawie na Woli ukazał się duch Bieruta i sprzedawał kiełbasę po 26 zł za kilo, 1966
- Lament Wysokiego Dygnitarza, 1966
- Ballada o Łupaszce, 1968
- Rozmowa z Kartoflami, 1968
- Gnomiada, 1976
- Caryca i zwierciadło, 1974
- Towarzysz Szmaciak, 1977
- Szmaciak w mundurze, czyli Wojna pcimska, 1983
- Sen towarzysza Szmaciaka, 1984
- Bania w Paryżu (niedokończony), 1974-1979
Źródła internetowe:
Twórczość
- Publikacje w seriach: Kwartalnik „Nowy Napis”, Biblioteka Pana Cogito, Biblioteka Krytyki Literackiej, Nowa Krytyka i Esej