Czytelnia / Jerzy Krzysztoń
Jerzy Krzysztoń (ur. 23 marca 1931 roku w Lublinie, zm. 16 maja 1982 roku w Warszawie) – prozaik, dramaturg, reportażysta i tłumacz, a także scenarzysta.
Dzieciństwo i wczesne lata szkolne spędził w Grodnie. Rok po wybuchu II wojny światowej wraz z rodziną został zesłany do Kazachstanu, gdzie przebywał dwa lata. Jako jedenastolatek stracił lewą rękę. Razem z armią generała Władysława Andersa przedostał się najpierw do Iranu, a później do Ugandy. Po powrocie do kraju zdał maturę i rozpoczął w Lublinie studia na kierunkach: filologia polskiej i filologia angielskiej, co pozwoliło mu zajmować się tłumaczeniami. Debiutował opowiadaniem Wspomnienia indyjskie (1949), które weszło później w skład książki Opowiadania indyjskie (1953). W 1952 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie pracował w redakcjach tygodników „Dziś i Jutro”, a także „Kierunki”. Należał też do Stowarzyszenia „Pax”. Obejmował stanowisko kierownika Redakcji Słuchowisk Polskiego Radia. Cenne są też jego reportaże z pobytu w USA Skok do Eldorado (1967). W swej twórczości posługiwał się zróżnicowanymi formami literackimi, na przykład czarnym humorem, groteską i symbolizmem. Był także autorem licznych słuchowisk radiowych (prowadził niedzielną audycję Poczta Literacka w Polskim Radiu w latach 1979–1981), jak również zajmował się tłumaczem powieści oraz opowiadań. Na język polski przełożył wiele zagranicznej prozy, w tym twórczość Andersona, Powella czy Bierce’a. W ostatnich latach życia chorował i okresowo przebywał w szpitalu psychiatrycznym. Wtedy to napisał trzytomową powieść Obłęd (1979). Zmarł śmiercią samobójczą. Pośmiertnie została wydana powieść Krzyż Południa (1983). Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1974) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1982).
Twórczość:
Proza:
- Wspomnienia indyjskie, 1949
- Opowiadania indyjskie, 1953
- Sekret i inne opowiadania, 1956
- Kamienne niebo, 1958
- Sandżu i Paweł, 1959
- Złote Gody, 1965
- Panna radosna, 1969
- Cyrograf dojrzałości, 1975
- Wielbłąd na stepie, 1978
- Obłęd, 1979
- Krzyż Południa, 1983
Scenariusz:
- Kamienne niebo, 1959
- Dzień ostatni, dzień pierwszy (Nazajutrz po wojnie), 1965
- Cyrograf dojrzałości, 1967
Reportaż:
- Skok do Eldorado, 1967
Słuchowiska radiowe:
- Rodzina pechowców, 1958
- Ten nieznajomy, 1965
- Chłopcy spod Verdun
- Sakramencka ulewa, 1973
- Poczta literacka: felietony radiowe, 1985
Źródła internetowe:
Jerzy Krzysztoń ::: Autorzy ::: Encyklopedia teatru polskiego
Jerzy Krzysztoń. Od "Wspomnień indyjskich" po "Obłęd" - Historia - polskieradio.pl
Jerzy Krzysztoń (pisarz) – Wikipedia, wolna encyklopedia