Czytelnia / Karol Koniński
Karol Ludwik Koniński (ur. 1 listopada 1891 roku we Lwowie, zm. 23 marca 1943 roku w Rudawie pod Krakowem) – publicysta, krytyk literacki, prozaik i badacz kultury ludowej.
Wraz z rodziną przeprowadził się ze Lwowa do Krakowa, gdzie ukończył szkołę średnią, a następnie rozpoczął studia. Uczęszczał głównie na zajęcia z historii i literatury. Stopień doktora uzyskał na Uniwersytecie Lwowskim (1931). Wpływ na pisarza wywarły dzieła Stanisława Brzozowskiego oraz Karola Irzykowskiego. Działał w Towarzystwie Szkoły Ludowej, a także w „Strzelcu”. Został wcielony do 16. pułku strzelców. Przez końcem I wojny światowej zwolniono go z powodu gruźlicy kręgosłupa. W 1919 roku przeszedł na rentę inwalidzką. Publikował i współpracował z czasopismami takimi jak: „Głos Narodu”, „Przegląd Warszawski”, „Trybuna Narodu”, „Myśl Narodowa”, „Przegląd Współczesny”, „Teatr Ludowy”, „Prosto z Mostu”, „Przegląd Powszechny”, „Zet”, „Ateneum”, „Gazeta Literacka”, „Marchołt”, „Polonia”, „Odnowa”, „Zwrot”. W 1929 roku zamieszkał w Zakopanem z powodu pogarszającego się stanu zdrowia. Należał do Stronnictwa Pracy. Mimo poważnej choroby realizował się również jako działacz społeczny. W 1937 roku razem z Jerzym Płomieńskim oraz Stanisławem Ignacym Witkiewiczem zorganizowali letnie kursy naukowo–literackie w Zakopanem. Wraz z Marią Kasprowiczową podjął natomiast działania mające na celu utworzenie Uniwersytetu Wiejskiego imienia Jana Kasprowicza na Harendzie. Prace nad wdrożeniem tego pomysłu przerwała jednak napaść Niemców na Polskę. Od lutego 1939 roku leczył się w sanatorium w Lanckoronie. Rok później przeniósł się do Rudawy pod Krakowem. Głównym obszarem zainteresowań intelektualnych Konińskiego była tematyka religijna. Plonem jego gwałtownych poszukiwań zostały spisane podczas wojny dzieła, gatunkowo zbliżone do eseistycznych, przerywanych notatek myśli: Uwagi. 1940–1942 (1987), Nox atra (1961), Ex labyrintho (1962). Ceniono go też jako badacza kultury ludowej. Należy do grona najciekawszych, dziś często zapominanych pisarzy dwudziestolecia międzywojennego.
Wybrana twórczość:
- Pisarze ludowi, 1938 (antologia)
- Nox atra, 1961
- Ex labyrintho, 1962
- Uwagi 1940–1942, 1987
- Szkice krytyczne, 2007
- Kartki z brulionów, 2007
- Zagadnienia religijne, 2010
- Straszny czwartek w domu pastora, 2013
- Dalsze losy pastora Hubiny, 2013
Źródła internetowe:
https://nowyobywatel.pl/2012/04/13/chrzescijanski-socjalizm-karola-ludwika-koninskiego/
Karol Ludwik Koniński - biografia (granice.pl)
„Pisarze ludowi” Konińskiego 1938 rok – Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi (nikidw.edu.pl)
