Czytelnia / Paweł Śpiewak

Paweł Śpiewak (ur. 17 kwietnia 1951 roku w Warszawie, zm. 30 marca 2023 roku tamże) – socjolog, historyk idei, publicysta, były poseł i eksdyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego.

Ukończył studia w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego (1973). Uzyskał stopień doktora (1984), a także doktora habilitowanego nauk humanistycznych w dyscyplinie socjologia (2000). Związany był ze środowiskiem „Więzi”. Współzałożył podziemny kwartalnik „Res Publica” (1979). Został sygnatariuszem skierowanego do władz komunistycznych apelu 64 naukowców, literatów i publicystów o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami (1980). Pracował jako nauczyciel akademicki w Instytucie Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz na Uniwersytecie Warmińsko–Mazurskim w Olsztynie. Zajmował stanowiska profesorskie na Uniwersytecie Warszawskim, jak również na Uniwersytecie Warmińsko–Mazurskim. Wykładał w Wyższej Szkole Komunikowania i Mediów Społecznych imienia Jerzego Giedroycia oraz w Szkole Wyższej imienia Bogdana Jańskiego. Należał do Towarzystwa Kursów Naukowych, Collegium Invisibile, Stowarzyszenia Pisarzy Polskich czy NSZZ „Solidarności”. Pracował w Ośrodku Studiów Wschodnich (1992–1993). W wyborach (2005) uzyskał mandat posła na Sejm V kadencji w okręgu warszawskim. Nie ubiegał się o reelekcję. Piastował urząd dyrektora Żydowskiego Instytutu Historycznego (2011–2020). Wchodził w skład Kolegium Społecznego w Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie. Zajmował się socjologią ogólną, socjologią polityki, a także historią myśli i filozofii społecznej oraz politycznej. Nie tylko badał, ale też popularyzował zachodnią filozofię i teorię polityki, zwłaszcza myśl liberalną oraz konserwatywną (między innymi Johna Stuarta Milla, Johna Actona, Ervinga Goffmana, Michaela Oakeshotta, Leo Straussa, Erica Voegelina). Ponadto zajmował się problematyką przemian politycznych i społecznych w Polsce oraz Europie Środkowej. Pisywał prace naukowe z tych dziedzin. Był w kolegiach redakcyjnych „Res Publiki Nowej” i „Przeglądu Politycznego”. Współpracował z prasą, taką jak „Wprost”, „Tygodnik Powszechny”, „Życie Warszawy”, a także z tygodnikiem internetowym „Kultura Liberalna”. Publikował w wielu gazetach codziennych: „Dzienniku”, „Fakcie”, „Gazecie Wyborczej”, „Rzeczpospolitej”. Został nominowany do Nagrody Literackiej „Nike” (2005). Za całokształt swojej twórczości otrzymał Nagrodę imienia księdza Józefa Tischnera (2013) w kategorii „pisarstwo religijne lub filozoficzne”. Działał na rzecz pojednania między Polakami a Żydami.

Wybrana twórczość:

  • Gramsci, 1977
  • Ideologie i obywatele, 1991
  • W stronę wspólnego dobra, 1998
  • Anti-Totalitarismus. Eine polnische Debatte, 2003
  • Obietnice demokracji, 2004
  • Midrasze: księga nad księgami, 2004
  • Pamięć po komunizmie, 2005
  • Pięć ksiąg Tory. Komentarze, 2012
  • Żydokomuna, 2012
  • Teologia i filozofia żydowska wobec Holocaustu, 2013
  • Wieczny Hiob, 2018

Źródła internetowe:

Czytaj więcejzwiń

O twórczości

Loading...