Nowy Napis Co Tydzień #036 / Nowy „Stary Teatr”
Otwarcie nowego sezonu w Narodowym Starym Teatrze to kontynuacja wątków „Niepodległej”, tematyki, która przy okazji świętowania okrągłej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości wiodła prym w repertuarze Starego Teatru w 2018 roku. Jednak to nie koniec, uformowana w styczniu ubiegłego roku przez krakowskich aktorów Rada Artystyczna, w której skład wchodzą: Anna Dymna, Ewa Kaim, Anna Radwan, Dorota Segda, Roman Gancarczyk, Radosław Krzyżowski oraz Krzysztof Zalewski, w ścisłej współpracy z dyrektorem krakowskiej sceny narodowej Markiem Mikosem, zaproponowała wizję kształtowania się artystycznej przyszłości teatru na cały sezon 2019/2020. Dyrektor Marek Mikos świadomy narastającego w NST napięcia, które było widoczne od początku objęcia przez niego stanowiska, apelował do aktorów o podjęcie współpracy. Po decyzji o powołaniu Rady Artystycznej, która pozwoliła przypuszczać, że wejście na drogę merytorycznej rozmowy jest jeszcze możliwe, Marek Mikos zaznaczył, że Rada Artystyczna to: „Znakomici aktorzy, autorytety na scenie i nie tylko. Bardzo się cieszę, że z takimi osobami będę prowadził dialog – powiedział – i będą one miały znaczący wpływ na to, co się dzieje w Starym Teatrze”
W związku z tym faktem można już teraz powiedzieć, że w szukaniu tożsamości krakowskiej sceny narodowej, w procesie nieustannego samookreślania się wobec innych scen teatralnych Polski, w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie o osobliwość charakteru zespołu krakowskiej sceny teatralnej mają pomóc młodzi. To właśnie młodzi twórcy będą siłą napędową, niepokornym głosem, nowym estetycznie oraz świeżym intelektualnie spojrzeniem na sztukę.
W związku z tym 27 września, a potem 2 listopada, na deskach „Starego” wystawiane są spektakle debiutantów, którzy mają szansę w przyszłości zasilić szeregi NST. Podczas dwóch wieczorów zobaczymy między innymi: spektakl Czartoryska. Artefakty, którego reżyserką jest Mira Mańka, studentka drugiego roku Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. Stworzone przez Mańkę wydarzenie zostało oparte na scenariuszu teatralnym, napisanym wspólnie z dramaturgiem Piotrem Froniem, również studentem Wydziału Reżyserii Dramatu krakowskiej AST. Tekst Czartoryskiej… został zakwalifikowany do czwórki etiud wyróżnionych w konkursie „Debiuty – Młodzi w Starym”, których autorzy mieli za zadanie na podstawie dzieł literatury polskiej poruszyć temat „Niepodległości”. Duet Mańka–Froń postawił na odświeżenie klasyki, ale w nowym, dalekim od narracyjnego mainstreamu wydaniu.
Pozostali wyróżnieni, czyli Radosław B. Maciąg ze spektaklem Niech żyje Polska / sztuka prawicowa oraz Radosław Stępień, stworzyli własne wariacje na temat niepodległości. Radosław Stępień, dla którego inspiracją stał się dramat Juliusza Słowackiego pod tytułem Samuel Zborowski, w wyreżyserowanym przez siebie spektaklu Słowacki umiera stworzył kompilację „teatru wewnętrznego” z „wielkim teatrem świata”, poruszając zagadnienie niepodległości jako nieustanne kwestionowanie rzeczywistości.
Z kolei scenariusz pod tytułem Aktualny stan świata, którego fundamentem stał się tekst najbardziej znanego dramatu Witkacego Szewcy, oceniony najwyżej przez jury w składzie: Agnieszka Glińska, Iwona Kempa, Dorota Segda, Remigiusz Brzyk, Radosław Krzyżowski i Paweł Miśkiewicz, został zaprojektowany tak, aby przesunąć akcent problematyki z kwestii „rewolucji” na zagadnienie „wolności”. Aktualny stan świata, przyczynił się również do podjęcia przez „Stary” współpracy z Karolem Klugowskim, a w konsekwencji do możliwości realizacji pełnometrażowego spektaklu Tonąca dziewczyna (na podstawie utworów Tadeusza Różewicza i Heinera Mullera), który krakowska publiczność będzie mogła zobaczyć w przyszłym roku.
Konkurs „Debiuty – Młodzi w Starym” stał się jednym z elementów kreowania wizji teatru. z jednej strony umożliwia studentom szkoły teatralnej wejście do Narodowego Starego Teatru, z drugiej – promuje oraz odświeża klasykę przefiltrowaną przez wrażliwość młodego pokolenia artystów, pozwalając wybrzmieć jej na nowo, w najmniej oczywisty sposób.
Sezon niepodległościowy podsumują w „Starym” dwa wydarzenia – 5 października będzie to spektakl w reżyserii Marcina Wierzchowskiego Nadchodzi chłopiec – adaptacja książki koreańskiej pisarki Han Kang, poruszającej wątek demokratycznego powstania z 1980 roku, który Wierzchowski przeniesie w polskie realia. Natomiast w2020 roku Michał Boruch przedstawi adaptacje Aktorów prowincjonalnych – filmu z 1979 roku, który można uznać za właściwy, kinowy debiut Agnieszki Holland.