Wydawnictwa / Biblioteka Pana Cogito / Prawda i piękno. Szkice o filozofii i ekfrazach w twórczości Zbigniewa Herberta
- Wykaz stosowanych skrótów dzieł Zbigniewa Herberta
- Paradoksy, historia recepcji i gwałtowne spory
-
Filozofia
- Apollo i Dionizos. Źródła mądrości poezji i filozofii
- Chrzest ziemi. Herbert, presokratycy i Nietzsche
- Podziw i spór. Herbert a rzymski stoicyzm
- Ból osobnego bytu. Mistyczna intuicja i złuda Mai
- Zmysły i metafory
- Niepewny sens dziejów w wierszu Dęby
- Opuszczone niebo, bo Bóg zszedł na ziemię. Obraz Boga i człowieka w poezji Zbigniewa Herberta
-
Podróże i ekfrazy
- Ekfrazy i interpretacje
- Złudna podróż na krawędzi nicości. Historyczne i kulturowe konteksty peregrynacji Zbigniewa Herberta
- Rzeczywistość – literatura – obraz. Dokumentacja świata rzeczywistego w twórczości literackiej
- „Patrzeć aż do zawrotu głowy”. Eseje, wiersze i sztuka kolażu
- Perfekcyjny grzesznik. Ekfraza i historyczny pesymizm w wierszu Epizod z Saint-Benoît
- Curatia Dionisia. Nowe epitafium dla rzymskiej matrony
- Nota edytorska
- Bibliografia
- Streszczenie
- Summary
- Nota o autorze
- Note about the Author
- Spis ilustracji
- Indeks osobowy
W przygotowaniu do stulecia urodzin Zbigniewa Herberta został opracowany zbiór szkiców poświęconych dwóm źródłom inspiracji jego poezji: filozofii oraz sztuce. Jednym z powodów do refleksji są koncepcje filozoficzne, z którymi Herbert zapoznał się w czasie studiów. Poeta napisał również wiele wierszy, których powstanie jest związane z zachwytem malarstwem czy rzeźbą. Ekfrazy te są pretekstem do rozważań egzystencjalnych i historiozoficznych. Inspiracje te są poddawane próbie, a ich wartość jest „opukiwana”, czy zachowała dawną nośność, żywotność, egzystencjalną aktualność.
O autorze
Józef Maria Ruszar – doktor habilitowany nauk humanistycznych, dyrektor Instytutu Literatury, redaktor naczelny Kwartalnika Kulturalnego „Nowy Napis”. Od 2004 roku organizuje międzynarodowe konferencje naukowe pod nazwą Warsztaty Herbertowskie i wydaje serię Biblioteka Pana Cogito (80 tomów do roku 2023).
W latach 70. i 80. należał do antykomunistycznej opozycji. Był współtwórcą Studenckiego Komitetu Solidarności w Krakowie (1977), redaktorem nielegalnych pism: Niezależne Pismo Młodych Katolików „Spotkania” (1977–1983) oraz „Robotnik” (1977–1978). Za odmowę złożenia przysięgi wojskowej w Szkole Oficerów Rezerwy zdegradowany w 1978 roku i zesłany do karnej jednostki w stopniu szeregowca (w 2017 roku wydał książkę Czerwone Pająki. Dziennik żołnierza LWP). W sierpniu 1980 uczestnik strajku w Stoczni Gdańskiej, członek „Solidarności”, dziennikarz „Tygodnika Solidarność”; internowany (1981–1982). Emigrant polityczny w USA i pracownik Radia Wolna Europa, prowadzący audycję Historia i charakter – opowieść o państwie podziemnym (1985–1995).
Jest autorem książek: Stróż brata swego. Zasada odpowiedzialności w liryce Zbigniewa Herberta (2004); Słońce republiki. Cywilizacja rzymska w twórczości Zbigniewa Herberta (2014); Wytarty profil rzymskich monet. Ekonomia jako temat literacki (2016); Mane, tekel, fares. Obrazy Boga w twórczości Tadeusza Różewicza (2019); Zapasy ze światem Zbigniewa Herberta. Esej o życiu pisarzy w czasach pierwszych sekretarzy (2020); Na ziemi i w niebie. Szkice o ziemskiej i niebieskiej ojczyźnie Jana Polkowskiego (2022); wydał album Apostoł w podróży służbowej. Prywatna historia sztuki Zbigniewa Herberta (2006). W latach 2016–2019 był kierownikiem grantu NPRH Obrazy Boga, człowieka i świata w literaturze polskiej XX wieku i redaktorem pism pograntowych.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu Kanon Polski.