Czytelnia / Jacek Kaczmarski

Jacek Kaczmarski (ur. 22 marca 1957 w Warszawie, zm. 10 kwietnia 2004 w Gdańsku) – pieśniarz, poeta, autor wierszy i tekstów piosenek, a także prozaik.

W roku 1980 ukończył polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Równolegle ze studiami Kaczmarski rozpoczynał karierę muzyczną. Jego debiut przypada na rok 1976, choć same teksty niektórych piosenek powstały znacznie wcześniej.

W roku 1979 Kaczmarski otrzymał nagrodę na Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie za utwór Obława, a w 1981 – nagrodę dziennikarzy na festiwalu w Opolu za Epitafium dla Włodzimierza Wysockiego, wciąż pozostające jedną z najbardziej cenionych jego piosenek.

W momencie wprowadzenia w Polsce stanu wojennego Kaczmarski przebywał we Francji w trasie koncertowej. Nie zdecydował się wówczas na powrót do kraju. Później żył głównie z występów, część zysków przeznaczając na wspieranie podziemnej Solidarności. W roku 1984 zaczął pracować w Monachium dla Radia Wolna Europa. Został członkiem redakcji Rozgłośni Polskiej tego radia, prowadził audycję Kwadrans z Kaczmarskim oraz pisał komentarze polityczne dla głównego serwisu informacyjnego „Fakty. Wydarzenia. Opinie”. Pracował tam do roku 1994, kiedy to polska sekcja radia została zlikwidowana.

Od roku 1990 Kaczmarski często przebywał i koncertował w Polsce. W roku 1995 Kaczmarski wraz ze swoją drugą żoną Ewą oraz z córką osiedlił się w Australii. Za odwołanie do tej decyzji można uznać piosenkę 1789 oraz powstały już na nowym kontynencie album Dwie skały, którego tytuł odnosi się do formacji geologicznej znajdującej się nieopodal jego miejsca zamieszkania. Tym razem emigracja, pomimo znacznej odległości geograficznej, nie zamykała jednak drogi do występów w Polsce.

W roku 2001 Jacek Kaczmarski obchodził dwudziestopięciolecie pracy twórczej, co upamiętnił za pomocą płyty Dwadzieścia (5) lat później, z tytułem odwołującym się jednocześnie do dwudziestolecia Solidarności. Rok później, w marcu 2002, wykryto u niego raka przełyku w zaawansowanym stadium. Kaczmarski zdecydował się na kosztowną i skomplikowaną terapię w Austrii, licząc na to, że uniknie operacji trwale uszkadzającej mu struny głosowe. Zorganizowano wówczas liczne koncerty połączone ze zbiórkami pieniędzy. Niestety, nie dało to rezultatu – mimo obiecujących początkowych efektów po dwóch latach walki z chorobą Kaczmarski zmarł w jednym z gdańskich szpitali 10 kwietnia 2004 roku.

Dziedziną twórczości Kaczmarskiego, która wciąż pozostaje niedoceniona, są jego powieści. Przynajmniej pierwsza z nich – Autoportret z kanalią – wzbudziła w swoim czasie sporo publicystycznego szumu. Przedstawia ona bowiem w krzywym zwierciadle polskie środowiska opozycyjne. Ponadto powieści Kaczmarskiego z reguły intensywnie wykorzystywały wątki autobiograficzne.

Twórczość

Poezja (wybór nieuwzględniający licznych tomików, śpiewników i wyborów wydanych w drugim obiegu):

Wiersze i piosenki (Paryż 1983)

Mój zodiak (Lund 1985)

30 wierszy i piosenek (Londyn 1987)

Rozbite oddziały (Montricher 1988)

A śpiewak także był sam (Warszawa 1998)

Jacek Kaczmarski (Biblioteka bardów, Warszawa 2000)

Ale źródło wciąż bije… (Warszawa 2002)

Tunel (Gdańsk 2004)

Proza:

Autoportret z kanalią (Warszawa 1994)