Czytelnia / Piotr Sommer
Piotr Sommer (ur. 13 kwietnia 1948 roku w Wałbrzychu) – poeta, eseista, tłumacz współczesnej poezji anglosaskiej, a także były redaktor naczelny miesięcznika „Literatura na Świecie” (1994–2022).
Szkołę średnią ukończył w Otwocku, a następnie studiował anglistykę w Warszawie. Opublikował kilkanaście książek poetyckich, eseistycznych i krytycznoliterackich. Zredagował wiele ważnych antologii między innymi prezentujących współczesną poezję amerykańską oraz angielską. Tłumaczył utwory między innymi: Johna Ashbery’ego, Johna Berrymana, Johna Cage’a, Ciarana Carsona, D.J. Enrighta, Iana Hamiltona, Seamusa Heaneya, Kennetha Kocha, Michaela Longleya, Roberta Lowella, Dereka Mahona, Franka O’Hary, Charlesa Reznikoffa, Jamesa Schuylera, Hugo Williamsa. Również twórczość Sommera została przetłumaczona na wiele języków. Polski poeta pisze także wiersze dla dzieci. Obejmował funkcję redaktora naczelnego miesięcznika „Literatura na świecie" (1994–2022). Należał do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i PEN Clubu. W poezji Sommera można odnaleźć czułą uwagę dla rzeczy powszednich, a mało który poeta wolny jest od czułostkowości, kiedy pisze o przyjaźniach, relacjach z bliskimi. Dzieła eseisty są charakterystycznym opisem zwykłych sytuacji, obracaniem patosu codzienności w żart. Każda przeżyta utrata staje się punktem, w którym jego wiersze osiągają uniwersalny charakter. Mówiąc z własnej głębi, w jakiś tajemniczy sposób uogólniają każde życie. Sommer unika ideologizacji w literaturze, broni swojego wiersza przed pokusami „nowinkarstwa” czy chęci przypodobania się anonimowej „instytucji życia literackiego”.
Wybrane nagrody i wyróżnienia:
Nagroda Literackiej imienia Barbary Sadowskiej, 1988
Nagrody Fundacji im. Kościelskich, 1988
Nagroda Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius”, 2010
Nagroda Literackiej „Nike” (nominacja; 2006, finalista; 2010)
Crystal Vilenica Award, 2006
Nagroda Literacka Gdyni, 2020
Nagroda Literacka miasta stołecznego Warszawy, 2022
Twórczość:
Poezja:
W krześle, 1977
Pamiątki po nas, 1980
Przed snem, 1981 (wydanie rozszerzone; 2008)
Kolejny świat, 1983
Czynnik liryczny, 1986
Czynnik liryczny i inne wiersze, 1988
Nowe stosunki wyrazów. Wiersze z lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, 1997
Erraty wybrane. Kwiat dzieł użytkowych, 1997
Piosenka pasterska, 1999
Rano na ziemi. Wiersze z lat 1968–1998, 2009
Dni i noce, 2009
Wiersze ze słów, 2009 (wydanie zmienione; 2012)
Lata praktyki, 2022
Rozmowy i szkice:
Zapisy rozmów. Wywiady z poetami brytyjskimi, 1985, 2010
Smak detalu i inne ogólniki, 1995
Po stykach, 2005
Ucieczka w bok. Pytania i odpowiedzi, 2010 (wydanie poszerzone; 2016)
Przekłady:
Brian Patten, Słoń i kwiat. Prawie bajki, 1982, 2009
Antologia nowej poezji brytyjskiej, 1983
Robert Lowell, Poezje, 1986 (razem ze Stanisławem Barańczakiem, Michałem Sprusińskim i Bolesławem Taborskim)
Frank O’Hara, Twoja pojedynczość, 1987
Charles Reznikoff, Graffiti, 1991
John Ashbery, No i wiesz, 1993 (razem z Andrzejem Sosnowskim i Bohdanem Zadurą)
Allen Ginsberg, Znajomi z tego świata, 1993
Sześciu poetów północnoirlandzkich, 1993
Artykuły pochodzenia zagranicznego, 1996
Ciaran Carson, Tak, tak, 1998
Seamus Heaney, Kolejowe dzieci, 1998 (wydanie uzupełnione; 2010)
Michael Longley, Lodziarz z Lisburn Road, 1998
Derek Mahon, Wszystko będzie dobrze, 1998
Douglas Dunn, Wyprowadzka z Terry Street, 1999
D.J. Enright, Raj w obrazkach, 2003 (wydanie poprawione; 2008
O krok od nich. Przekłady z poetów amerykańskich, 2006
Michael Longley, Od kwietnia do kwietnia, 2011
Brian Patten, Skaczący Myszka, 2011
Brian Patten, Teraz będziemy spać, leżeć bez ruchu lub ubierzemy się na powrót, 2011 (wraz z Tadeuszem Sławkiem, Jerzym Jarniewiczem i Andrzejem Szubą)
Kenneth Koch, Tysiąc sztuk awangardowych, 2019
Charles Reznikoff, Co robisz na naszej ulicy, 2019
Źródła internetowe:
- Instytut Książki (instytutksiazki.pl)
- Piotr Sommer - Podyplomowe Studia Literacko-Artystyczne (Szkoła Pisarzy) Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Piotr Sommer | Wszystkie książki, wywiady, artykuły | Lubimyczytać.pl (lubimyczytac.pl)
- Piotr Sommer - Życie i twórczość | Artysta | Culture.pl
- Piotr Sommer (ur. 1948) - Leksykon - Teatr NN
- Piotr Sommer – Wikipedia, wolna encyklopedia