Nowy Napis Co Tydzień #119 / Oblicza antybohatera. Literatura, filozofia, popkultura

Polecamy w tym tygodniu książkę Oblicza antybohatera. Literatura, filozofia, popkultura, wydaną przez Instytut Literatury w serii Biblioteka Pana Cogito. 

We wstępie do książki prof. Michał Januszkiewicz pisze:

Musimy zaakceptować fakt, że nie istnieje definicja antybohatera, którą można by sformułować na podstawie założeń esencjalistycznych; niepodobna przeto wskazać niepodlegających dyskusji cech konstytutywnych czy atrybutywnych tej postaci. Nie jest to jednak powód do narzekań ani obaw. Wręcz przeciwnie. Zebrane w tomie szkice i eseje są znakomitym dowodem na to, że badacze (niemal) zgodnie próbują wyznaczyć zakres tego pojęcia, poszukują definicji antybohatera. Choć ich strategie (a czasem również wnioski) się różnią, nie ulega wątpliwości, że wieloznaczna kategoria jest warta uwagi oraz że mimo swojego niedookreślenia może być funkcjonalna. Autorzy szkiców tworzą definicje kontekstowe, zdając sobie sprawę, że formułują je z określonej perspektywy. Pojawiają się więc próby definiowania antybohatera przez pryzmat historii i filozofii (mój artykuł), propozycje typologiczne (Anna Zagórska), ujęcia antropologiczne (Michał Cierzniak), feministyczne (Agata M. Skrzypek), a nawet refleksje nawiązujące do psychologii Jungowskiej (Zbigniew Bitka). Jeden z esejów, tekst Rozalii Knapik-Wojtaczki, wybrzmiewa nieco prowokacyjnie – autorka wysuwa tezę o niefortunności i zbędności pojęcia antybohatera. Z tych wielu rozważań wziął się tytuł książki: Oblicza antybohatera (a tak naprawdę różnych antybohaterów i anty- bohaterek, obecnych nie tylko w rozmaitych egzemplifikacjach literackich, ale i w filmie, filozofii czy popkulturze). 

Książkę można zakupić w e-sklepie Instytutu Literatury. Na stronie sklepu dostępny jest także pełny Wstęp oraz streszczenia zawartych w tomie artykułów.

Oblicza antybohatera. Literatura, filozofia, popkultura, red. M. Januszkiewicz i A. Müller, Instytut Literatury, Kraków 2021.