Nowy Napis Co Tydzień #222 / Obchody 500. rocznicy śmierci Macieja Miechowity

W dniach 9 i 10 września miasto Miechów uczciło pamięć wybitnego uczonego epoki renesansu – historiografa, lekarza, rektora Akademii Krakowskiej – Macieja Miechowity. Wydarzenie to zostało zorganizowane przez Uniwersytet Jagielloński, miasto i gminę Miechów, proboszcza Bazyliki Grobu Pańskiego w Miechowie oraz wydawnictwo Biały Kruk.

Relacja z wydarzenia jest już dostępna online.

„Maciej Miechowita – wybitny syn ziemi miechowskiej”

W sobotę o godzinie 9:30 w Domu Kultury przy ul. Racławickiej 10 odbyła się konferencja popularnonaukowa pod tym właśnie hasłem. Rozpoczęła się koncertem Chóru Bazyliki Grobu Bożego w Miechowie. Konferencji przewodniczył Sławomir Adamiec, Dyrektor Generalny Ministerstwa Edukacji i Nauki, który otwierając cykl wykładów, zaprezentował referat pt. „Chronica Polonorum”Macieja Miechowity.

Swój referat na temat tej znakomitej pracy Miechowity wygłosił również ksiądz Michał Cichoń – tłumacz łacińskich dokumentów kościelnych w kurii częstochowskiej oraz autor pionierskiego przekładu Kroniki Polaków. Ksiądz Cichoń dokonał tłumaczenia kroniki na język polski w rekordowym czasie obejmującym pół roku.

Warto wspomnieć również o wystąpieniu Maurycego Fojcika ESSH z Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu w Jerozolimie, w który przedstawił on Macieja Miechowitę jako wychowanka zakonu bożogrobców:

W Miechowie rozpoczęła się droga życia Macieja, o którym jeszcze za jego życia napisano: ‘przesławny mąż i niezwykły miłośnik ojczyzny, pan Maciej z Miechowa, wybitny doktor sztuk i medycyny […]. To z Miechowa wyniósł wartości, które rozwijał przez całe swoje życie. Dalsze życie Macieja Miechowity, które spędził w Krakowie, jest świadectwem połączenia cnoty pracowitości i dobroczynności, które przy wysokich walorach moralnych i intelektualnych czynią z niego wzór humanisty.

Marcin Florek, dyrektor Muzeum Ziemi Miechowskiej, zaprezentował również różne formy upamiętnienia wybitnego rodaka, na przykład wystawy, które można zobaczyć w Miechowie: Maciej Miechowita, wybitny humanista doby jagiellońskiej oraz Maciej Miechowita w malarstwie uczestników XXIV Pleneru Malarskiego – barwy Małopolski.

Uroczysta msza w bazylice

Tego samego dnia, o godzinie 12:00, w bazylice miechowskiej odbyła się uroczysta msza święta pod przewodnictwem metropolity warszawskiego kardynała Kazimierza Nycza. Podczas niej modlono się za spokój duszy Miechowity w 500. rocznicę jego śmierci.

Kardynał Nycz wygłosił także homilię, w której zaznaczał, że należy „uczcić tę wielką postać człowieka z przełomu wieków”.

Kiedy przed rokiem podczas Miechowskich Dni Jerozolimy dostałem zaproszenie na dzisiejszą uroczystość, ten czas pozwolił mi lepiej i głębiej poznać życie tego człowieka z początków renesansu, który pochodził z waszego miasta […]. Trzeba poznawać takie życiorysy, dla zrozumienia historii i nauczenia się jej, aby dobrze zrozumieć współczesność. Pewne prawidłowości związane z życiem Macieja wciąż się powtarzają.

Zalecał, aby na życie Macieja patrzeć zarówno w świetle badań historyków, jak i przez pryzmat Ewangelii. Przypominał życiorys uczonego, wskazując na Miechów jako miasto, w którym na 300 lat przed narodzeniem Macieja osiedlili się bożogrobcy, ale również jako tło kształtujące i jego osobowość. Wymienił również dokonania naukowe Miechowity, szczególnie pisarskie, przede wszystkim powołując się na Chronica Polonorum, ale i inne dzieła, które były obrazem jego szerokich horyzontów i zainteresowań.

„Małe środowiska mogą ubogacać środowiska wielkie, co widać na przykładzie Miechowa i postaci Macieja Miechowity” – mówił kardynał Nycz.

Spotkanie z tłumaczem

Następnego dnia uroczystości przeniosły się do Bazyliki Grobu Bożego w Miechowie przy ul. Warszawskiej 1. Rozpoczęły się one mszą świętą o godzinie 7:00 i trwały przez cały dzień do godziny 18:00.

Po każdej mszy w przedsionku bazyliki można było nabyć pierwsze polskie tłumaczenie Kroniki Polaków oraz porozmawiać z księdzem Michałem Cichoniem i zdobyć jego autograf.

Maciej zwany Miechowitą

To wyjątkowe wydarzenie upamiętniło i uczciło pamięć tego znakomitego uczonego epoki renesansu oraz jego nieoceniony wkład w polską historiografię i kulturę.

Maciej z Miechowa (1457– 1523), zwany Miechowitą, był ośmiokrotnym rektorem Akademii Krakowskiej, lekarzem, filozofem, astronomem i astrologiem, geografem, etnografem i historykiem, autorem cenionych dzieł. Swój pokaźny majątek przekazał na cele dobroczynne. Wspierał szpitale, kościoły i klasztory, między innymi bożogrobców w Miechowie oraz paulinów na Skałce. Nazywany był drugim Hipokratesem. W pamięci współczesnych zapisał się jako największy dobroczyńca, miłośnik i opiekun młodzieży. Cieszył się powszechnym szacunkiem. Został pochowany w Katedrze Wawelskiej.

Książkę można zamówić na oficjalnej stronie wydawnictwa Biały Kruk.

Maciej Miechowita, Kronika Polaków, Kraków: Biały Kruk, 2023.