Nowy Napis Co Tydzień #145 / Pokolenie Solidarności #17

Projekt „Pokolenie Solidarności” gromadzi historie działaczy polskiej opozycji antykomunistycznej. W każdym odcinku oddajemy głos uczestnikom ruchu, którzy wspominają często nieznane bądź zapomniane epizody ze swojego udziału w narodowym zrywie „Solidarności”. Utworzona w ten sposób kronika dopełnia osobistymi przeżyciami obraz walki o niepodległość Polski.

Janina Kończak urodziła się 19 września 1951 roku w Gliwicach. w latach 1971-1982 pracownica Łódzkich Zakładów Przemysłu Gumowego Stomil. Od sierpnia 1980 roku jedna z organizatorek struktury NSZZ „Solidarność” w zakładzie pracy. Weszła w skład Zarządu Regionu Ziemi Łódzkiej. W marcu 1981 uczestniczyła w akcjach protestacyjnych w zakładach Stomilu. Inicjatorka marszu głodowego w Łodzi. Brała udział w I Krajowym Zjeździe NSZZ „Solidarność” w Gdańsku i została delegowana na Kongres Francuskich Związków Zawodowych. 3 maja 1982 aresztowana, internowana do 11 maja 1982 roku w Ośrodku Odosobnienia dla Internowanych Kobiet w Gołdapi. W listopadzie 1983 roku wyemigrowała do Francji. Do 1990 roku angażowała się w organizację pomocy dla Polski.

Odcinek 1

Janina Kończak pochodzi z Gliwic. W pierwszym odcinku przedstawia swoje dzieciństwo i jego wpływ na jej decyzje i dołączenie do „Solidarności”. Opowiada o tym jak zaczęła prace w Łódzkich Zakładach Przemysłu Gumowego Stomil.

Odcinek 2

Nasza rozmówczyni opowiada o swoim życiu w Łodzi. Kształciła się w kierunku ekonomicznym, zajmowała się dziećmi. Kiedy zaczęły się strajki, to, jak twierdzi: „trzeba było się włączyć i założyć związki zawodowe w Stomilu”.

Odcinek 3

Janina Kończak wspomina czas po strajkach i po podpisaniu porozumienia. Jako przewodnicząca Stomilu prowadziła pracę związkową. Opowiada o tym jak odczuwało się działania władzy.

Odcinek 4

Działaczka opowiada o „marszu głodowym”. Mówi o rozpaczy i rezygnacji ludzi (większość chciała wyjść na ulicę). „Jestem matką, żoną, działaczką, solidarnością – chciałam się jednoczyć z ludźmi” – opowiada Kończak.

Odcinek 5

Janina Kończak wspomina dzień 13 grudnia, czas aresztowań i przesłuchań. Mówi o tym jak musiała się ukrywać i jak trafiła do Szpitala Psychiatrycznego. Niestety w pewnym momencie Kończak została złapana i internowana. Wspomina pierwszą komunię świętą swojej córki.

Odcinek 6

W tym odcinku Janina Kończak opisuje swój pobyt w więzieniu i to jak rozpoczęła strajk głodowy. Wspomina, że pierwszy posiłek jaki dostała to była zupa z karaluchami. Mówi też o tym jak wyglądały cele i jaka atmosfera panowała na miejscu.

Odcinek 7

Janina Kończak opowiada o swoim powrocie do domu. Najważniejsze były dla niej dzieci i opieka nad nimi. Ciężko rozmawiało się o internowaniu i pobycie dzieci w Domu Dziecka. „Nie żałuję, że zorganizowałam marsz głodowy. Zrobiłabym jeszcze raz to samo” – mówi Kończak.

Odcinek 8

W ostatnim odcinku nasza rozmówczyni wspomina swój wyjazd do Francji. Porównuje życie w Polsce z życiem za granicą. Opowiada o tym jak pomagała różnym rodzinom. „Zastanawiam się czy kiedykolwiek wrócę do Polski” – mówi Kończak.

Wszystkie odcinki z serii „Pokolenie Solidarności” są dostępne na naszym profilu w Spotify oraz w Podcastach Google.