Nowy Napis Co Tydzień #177 / Kanon Polski
8 listopada 2022 roku w Warszawie odbyła się prezentacja programu wydawniczego Kanon Polski.
Kanon polski to jeden z największych programów wydawniczych w kraju. Realizuje go Instytut Literatury z funduszy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Jeżeli pojawiają się dziś głosy o potrzebie kanonu, to nie wyrastają one z lekceważenia istniejącego stanu rzeczy, ale z próby namysłu nad tym, czy jest coś, co nas łączy, i co zachowuje ważność pomimo społecznych rozproszeń. Potrzeba przemyślenia na nowo literackiego kanonu nie ma więc służyć jakimkolwiek wykluczeniom, ale próbie odnalezienia odpowiedzi na pytanie o to, co we współczesnej literaturze jest ważne: artystycznie, estetycznie, kulturowo, społecznie, czy nawet politycznie. Chodzi także o to, by odpowiedzieć sobie na pytanie, co dziś czytamy i z jakich powodów. A może również jesteśmy w stanie przyjąć, że jakiś zestaw lektur ostatnich stu lat powinniśmy wszyscy znać, aby móc się porozumieć? Czy znajdziemy jeszcze wspólny kod kulturowy? Odpowiedzi są na tyle różnorodne, że wymagają rozszerzającego, a nie zawężającego działania.
Wicepremier, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prof. Piotr Gliński
Projekt Kanon Polski skierowany jest do polskich elit intelektualnych, by przypomnieć im o zapomnianych, ale też często nieznanych, bardzo wartościowych pisarzach. Skierowany jest do środowiska akademickiego, studentów, ale też do polonistów szkół średnich. W Kanonie Polskim znalazły się nie tylko wznowienia wielkich dzieł czy mniej znanych utworów prozatorskich, poetyckich czy dramatycznych, ale też opracowania literaturoznawcze. Jeżeli wznawiamy „Szkice piórkiem” Andrzeja Bobkowskiego, to wydajemy je z dużą liczbą przypisów, obszernym wstępem i posłowiem. Zawierają one ważne wskazówki dla uczniów, dzięki którym mają szansę w pełni takie książki zrozumieć. Do Kanonu weszły też monografie poszczególnych autorów z antologiami będącymi wyborem wierszy czy opowiadań. To są wydawnictwa edukacyjne, które ukazują się w nakładzie 8 tysięcy egzemplarzy, z czego 7 tysięcy trafia bezpłatnie do bibliotek szkolnych i uniwersyteckich. Oprócz tego wydajemy serie naukowe. W ramach Biblioteki Pana Cogito ukazują się pozycje „cięższego kalibru”, będące na przykład pracami zbiorowymi powstałymi po konferencjach naukowych poświęconych jakiemuś pisarzowi, albo pracami doktorskimi czy habilitacyjnymi. Inny nasz projekt to zbiory szkiców krytycznoliterackich – tu ukazały się choćby teksty Jana Błońskiego, Andrzeja Kijowskiego, Tomasza Burka. To są opowieści mistrzów o polskiej literaturze ostatnich 50 lat, napisane tak pięknym językiem, że trudno się od nich oderwać. Uzupełnia je seria Nowa Krytyka i Esej, która jest poświęcona współczesnej krytyce literackiej, zajmującej się tym, co ukazuje się w ostatnim czasie.
Dr hab. Józef Maria Ruszar, dyrektor Instytutu Literatury
Wicepremier, minister kultury prof. Piotr Gliński przyznał Medale „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” literaturoznawcom i historykom literatury wyróżniającym się w działalności artystycznej i kulturalnej oraz ochronie dziedzictwa narodowego. Złoty Medal – najwyższe odznaczenie resortowe otrzymała prof. dr hab. Anna Nasiłowska-Rek, zaś Brązowym Medalem uhonorowany został Andrzej Niewiadomski. Medale wręczyła wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego - Wanda Zwinogrodzka.
Zgromadzeni goście mieli okazję posłuchać również rozmowy dr Małgorzaty Judy-Mieloch z pisarzem Antonim Liberą o jego powieści Madame. A także wysłuchać krótkiego koncertu poezji śpiewanej w wykonaniu: Łukasza Drapały (utwory Ces't La Vie Andrzeja Zauchy, Zawsze i wszędzie Zygmunta Krasińskiego w aranżacji Jana Stokłosy), Macieja Pawlaka (Niepewność Adama Mickiewicza, Moja piosnka Cypriana Norwida w aranżacji Jana Stokłosy). Na pianinie akompaniował wokalistom Miłosz Oleniecki. Producentką wykonawczą artystów jest Gabriela Gusztyn-Popławska.
