Zapraszamy do obejrzenia koncertu, który swoją prapremierę miał 21 września 2021 roku podczas 64. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”.
Muzyka do cyklu wierszy Jana Polkowskiego „Głosy" powstała na jesieni i zimą 2020 roku. Utwór jest poświęcony robotnikom, studentom i uczniom, którzy zostali zabici podczas protestów na Wybrzeżu w grudniu 1970.
MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL MUZYKI WSPÓŁCZESNEJ „WARSZAWSKA JESIEŃ” jest jednym z najważniejszych, najstarszych, opiniotwórczych festiwali poświęconych muzyce współczesnej. Jest to festiwal o międzynarodowej randze i prestiżu. W 2017 roku odbyła się jego jubileuszowa, 60-ta edycja.
Celem festiwalu jest prezentacja najnowszej twórczości polskiej i obcej w kontekście znaczących muzycznych dzieł współczesności, kreowanie faktów artystycznych i kulturowych poprzez prawykonania, debiuty twórców i wykonawców, aranżację nowych projektów autorskich. „Warszawska Jesień” pełni też powinności kulturowe o charakterze narodowym – przede wszystkim stymulując i upowszechniając w świecie twórczość polskich kompozytorów. Tutaj wykonywane były wielkie dzieła Witolda Lutosławskiego, Krzysztofa Pendereckiego, Henryka Mikołaja Góreckiego, Wojciecha Kilara i wielu innych, czasem dopiero debiutujących młodych twórców. „Warszawska Jesień” stała się też oknem na świat dla artystów z naszego regionu: Europy Środkowej i Wschodniej. Międzynarodowy wymiar, ranga, obecność publiczności i krytyków z całego świata miały decydujący wpływ na losy wielu kompozytorów.
W realizacji Głosów udział wzięli:
Weronika Humaj – absolwentka Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie oraz Państwowej Szkoły Muzycznej II st. im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie. Zadebiutowała w spektaklu Księżycowy Chłopiec w reżyserii Igora Gorzkowskiego – koprodukcji Teatru Soho oraz Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego. W Teatrze Nowym im. Kazimierza Dejmka w Łodzi zagrała tytułową rolę w spektaklu Lolita w reżyserii Tomasza Cyza. Na ekranie można ją zobaczyć m.in. w serialach Stulecie Winnych i Wataha.
Dariusz Kowalski – absolwent Wydziału Aktorskiego PWST we Wrocławiu, od 1998 związany z Teatrem Nowym im. Kazimierza Dejmka w Łodzi. Aktor teatralny, filmowy i telewizyjny; zajmuje się także tworzeniem scenariuszy oraz reżyserią widowisk poetyckich i koncertów. Współpracuje z Teatrem Polskiego Radia, udziela głosu w dubbingu, nagrywa audiobooki. W 2018 r. odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony kulturze Gloria Artis”.
Mirosława Olbińska – ukończyła Wydział Lalkarski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie (filia we Wrocławiu), a w 1987 w Warszawie zdała egzamin eksternistyczny dla aktorów dramatu. Jest przede wszystkim aktorką teatralną. Występowała w teatrach: Dramatycznym w Legnicy (w latach 1979–88) i Teatrze Studyjnym ’83 im. J. Tuwima w Łodzi (1988–97). Obecnie związana z Teatrem Nowym w Łodzi oraz ze Stowarzyszeniem Teatralnym Badów im. P. Bikonta. Zagrała wiele ról dramatycznych i komediowych. Wielokrotnie wyróżniana, uhonorowana Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Andrzej Popiel – rocznik 1990. Z pochodzenia Krakus, ale polubił Warszawę. Aktor charakterystyczny, dzięki swoim niebywałym 165 cm wzrostu, które potrafi doskonale i błyskotliwie wykorzystać. Absolwent Studium Aktorskiego im. A. Sewruka w Olsztynie. Na dużym ekranie debiutował u Wojtka Smarzowskiego w Wołyniu grając brata głównej bohaterki. Następnie przyszła pora na Jestem Mordercą Maćka Pieprzycy, Kamerdynera Filipa Bajona. Na swoim koncie ma również role w serialach: Ojciec Mateusz, Komisarz Alex, Barwy Szczęścia, M jak Miłość, Klan, Na Wspólnej, Korona Królowej.
Dorobek teatralny: Trans-Atlantyk (M. Grabowski), Sceny z Nowego Świata (B. Semotiuk), Separatyści (A. Sroka), Zabawy z Ogniem (A. Majczak) oraz Nie dorosłem, czyli piosenki taty Kazika (J. Bończyk). W Teatrze Kamienica występuje w spektaklu Pan Tenorek i Błękitny Balonik w reżyserii Krzysztofa Jaślara.
CHÓR FILHARMONII NARODOWEJ
Rozpoczął profesjonalną działalność artystyczną w 1953 roku pod kierunkiem Zbigniewa Soi. Kolejnymi kierownikami chóru byli: Roman Kuklewicz (1955–71), Józef Bok (1971–74), Antoni Szaliński (1974–78), Henryk Wojnarowski (1978–2016). Od stycznia 2017 dyrektorem Chóru jest Bartosz Michałowski. Zespół koncertował w najważniejszych ośrodkach muzycznych Europy, współpracował z wybitnymi orkiestrami, m.in. Berliner Philharmoniker (wrzesień 2013). Ważnymi wydarzeniami w historii Chóru były spektakle operowych w mediolańskiej La Scali, weneckim Teatro La Fenice i teatrach operowych w Pesaro, Palermo i Paryżu. Chór FN trzykrotnie brał udział w uroczystych koncertach organizowanych dla Jana Pawła II w Watykanie. Zespołem dyrygowali wybitni polscy i zagraniczni mistrzowie batuty – m.in. Gary Bertini, Sergiu Comissiona, Henryk Czyż, Jacek Kaspszyk, Kazimierz Kord, Jan Krenz, Lorin Maazel, Jerzy Maksymiuk, Zubin Mehta, Grzegorz Nowak, Seiji Ozawa, Krzysztof Penderecki, Sir Simon Rattle, Witold Rowicki, Jerzy Semkow, Giuseppe Sinopoli, Stanisław Skrowaczewski, Leopold Stokowski, Igor Strawiński, Stanisław Wisłocki, Antoni Wit, Bohdan Wodiczko. Ogromny repertuar Chóru FN obejmuje ponad 400 dzieł oratoryjnych i utworów a cappella różnych epok – od średniowiecza do współczesności. Szczególne miejsce w repertuarze Chóru zajmuje muzyka polska, a zwłaszcza twórczość Krzysztofa Pendereckiego. Zespół wykonuje wszystkie jego dzieła oratoryjne i a cappella. Wydana w 2016 płyta Penderecki conducts Penderecki vol. 1 została uhonorowana najbardziej prestiżową nagrodą światowego przemysłu fonograficznego – Grammy 2017. Płyty Chóru uzyskały wcześniej sześć innych nominacji do tej nagrody (pięć nominacji za dzieła Pendereckiego, jedną za Szymanowskiego). Nagrania kompletu mszy Moniuszki zostały nagrodzone Fryderykiem (2009, cz. I) oraz L’Orphée d’Or Prix Arturo Toscanini francuskiej L’Academie du Disque Lyrique (2010, cz. II). Zespół zdobył także Nagrodę Muzyczną „Fryderyk” za swoje dokonania fonograficzne w latach 2011, 2018 i 2020.
Bartosz Michałowski – od 2017 dyrektor Chóru Filharmonii Narodowej w Warszawie. Ukończył z wyróżnieniem Wydział Dyrygentury Chóralnej Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu. Przez wiele lat doskonalił umiejętności i wiedzę z zakresu emisji głosu – ukończył kursy mistrzowskie u Poppy Holden (Wielka Brytania), Christiana Elssnera (Niemcy) i Józefa Fraksteina (Polska). W latach 1998–2005 był asystentem Stefana Stuligrosza i dyrygentem Chóru Filharmonii Poznańskiej. Z Poznańskimi Słowikami koncertował wielokrotnie w Niemczech, Hiszpanii, Belgii, Holandii, Danii, Szwecji, Austrii, Szwajcarii, Czechach, Rosji, Japonii, we Francji, Włoszech, a także na Litwie. Jest laureatem nagrody L’Orphée d’Or 2015, przyznanej przez Académie du Disque Lyrique w Paryżu, nominacji do Fryderyka 2015 za dwupłytowy album z muzyką Pasquale Anfossiego, laureatem Fryderyka 2019 za nagranie opery Hagith Karola Szymanowskiego, zdobywcą złotej płyty, a także zwycięzcą IX Ogólnopolskiego Konkursu Dyrygentów Chóralnych, w którym przyznano mu również nagrodę specjalną za świadomość pracy nad emisją głosu w zespole chóralnym. Bartosz Michałowski jest założycielem, dyrektorem artystycznym i dyrygentem Poznańskiego Chóru Kameralnego, pomysłodawcą i dyrektorem Ogólnopolskiego Konkursu Kompozytorskiego Opus 966, twórcą warsztatów kompozytorskich dla dzieci i młodzieży „Pisz muzykę – to proste!”, a także współautorem projektu „Obrazogranie” realizowanego z Muzeum Narodowym w ramach Biennale Sztuki dla Dziecka w Poznaniu. Jako dyrygent zdobywał główne nagrody w uznanych konkursach chóralnych oraz liczne nagrody specjalne: za najlepszą technikę wokalną zespołu, najlepsze wykonanie muzyki współczesnej czy dla najlepszego dyrygenta.
Jako dyrektor Chóru Filharmonii Narodowej poprowadził w siedzibie Filharmonii i poza nią kilkadziesiąt koncertów. W 2017 przygotował zespół do światowego prawykonania opery sakralnej Mojżesz Antona Rubinsteina (dyr. Michaił Jurowski), a w 2019 do wykonania i pierwszego w historii nagrania opery Paria Stanisława Moniuszki we włoskiej wersji językowej. Rok wcześniej Chór pod jego batutą wziął udział w projekcie PWM „100 na 100 – Muzyczne dekady wolności” – z nagraniem Stabat Mater Romana Padlewskiego. Ponadto brał udział w przygotowaniu kilkudziesięciu koncertów wokalno-instrumentalnych Chóru i Orkiestry Filharmonii Narodowej, współpracował ze znakomitymi dyrygentami: Andrzejem Boreyką, Tonem Koopmanem, Christophem Königem, Matthe Hallsem, Martinem Haselböckiem, Bjarte Engesetem, Jackiem Kaspszykiem i in. Wielokrotnie współpracował też z Krzysztofem Pendereckim przy wykonaniach jego kompozycji. Artysta jest zapraszany do udziału w słynnych festiwalach, takich jak Schleswig-Holstein Musik Festival, Warszawska Jesień, Eufonie, Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena, Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”, Międzynarodowy Festiwal im. Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego, Transatlantyk, Nostalgia, Festiwal Muzyki Współczesnej im. Wojciecha Kilara, Poznańska Wiosna Muzyczna, Musica Sacromontana, Dolnośląski Festiwal Muzyczny czy Mikołowskie Dni Muzyki. Bartosz Michałowski przygotował i zaprezentował dotychczas kilkaset utworów a cappella wszystkich epok, regularnie podejmuje też współpracę z renomowanymi instytucjami i orkiestrami przy wykonaniach dzieł wokalno-instrumentalnych. Ma w dorobku liczne prawykonania i nagrania płytowe. Jest zapraszany do udziału w konferencjach poświęconych chóralistyce i emisji głosu, zasiada w jury konkursów chóralnych. Jest wykładowcą Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina.
CHAIN ENSEMBLE
Orkiestra kameralna utworzona pod patronatem Towarzystwa im. Witolda Lutosławskiego – koncentruje się na wykonywaniu muzyki XX i XXI wieku. Tworzy ją grupa pełnych energii, kreatywnych solistów i kameralistów o dużym doświadczeniu w wykonawstwie muzyki najnowszej. Filarem pracy zespołu są działania edukacyjne, realizowane poprzez zapraszanie do wspólnego muzykowania młodych artystów, nierzadko studentów. Chain Ensemble od pięciu lat regularnie występuje w Nowym Teatrze w ramach Sceny Muzyki Nowej oraz podczas kolejnych edycji Festiwalu Witolda Lutosławskiego Łańcuch. Inicjatorem i opiekunem artystycznym Chain Ensemble jest Andrzej Bauer.
Andrzej Bauer – zdobywca pierwszej nagrody w Międzynarodowym Konkursie ARD w Monachium oraz laureat Międzynarodowego Konkursu „Praska Wiosna” i nagrody Parlamentu Europy i Rady Europejskiej. Urodził się w Łodzi. Tu ukończył studia pod kierunkiem
Kazimierza Michalika, a uzupełniał je, pracując m.in. z André Navarrą, Milošem Sadlo oraz Danielem Szafranem podczas licznych kursów mistrzowskich. Odbył dwuletnie studia w Londynie, w klasie Williama Pleetha jako stypendysta Witolda Lutosławskiego. W swojej karierze Andrzej Bauer wystąpił z recitalami m.in. w Amsterdamie, Paryżu, Wiedniu, Hamburgu, Monachium, a także z orkiestrami symfonicznymi, m.in. z Filharmonikami Monachijskimi, Orkiestrą RAI w Neapolu, Orkiestrą Filharmoniczną w Strasburgu, Orkiestrą Radia w Stuttgarcie oraz Orkiestrą Radiową w Berlinie. Koncertował jako solista z większością polskich orkiestr symfonicznych i kameralnych, a Filharmonia Narodowa i Sinfonia Varsovia zapraszały go jako solistę swoich europejskich tras koncertowych. Nagrywał dla wielu polskich i zagranicznych rozgłośni radiowych i stacji telewizyjnych. Brał udział w międzynarodowych festiwalach, występując w większości krajów Europy, a także w Stanach Zjednoczonych i Japonii.
Płyta artysty zawierająca m. in. utwory Schuberta, Brahmsa i Schumanna (Koch/Schwann) została wyróżniona kwartalną Nagrodą Niemieckiej Krytyki Płytowej. W kolejnych nagraniach CD wiolonczelista utrwalił utwory Szostakowicza, Prokofiewa, Strawińskiego, Messiaena, Panufnika, a także Koncert wiolonczelowy Witolda Lutosławskiego. W 2000 roku ukazał się – pierwszy w historii polskiej dyskografii – dwupłytowy album z kompletem Suit J.S. Bacha, zarejestrowanych przez wiolonczelistę dla firmy CD Accord, za który artysta otrzymał nagrodę Polskiej Akademii Fonograficznej – Fryderyk 2000.
Artysta wykonuje obszerny repertuar zawierający wiele dzieł muzyki nowej i najnowszej, w tym utwory specjalnie dla niego skomponowane. W roku 2002 podczas Warszawskiej Jesieni wystąpił z recitalem prawykonań utworów na wiolonczelę solo i media elektroniczne powstałych z jego inspiracji. Zapoczątkowany wówczas projekt Cellotronicum jest przez artystę kontynuowany, owocuje nagraniami i kolejnymi prawykonaniami, które są prezentowane w ważnych centrach muzyki współczesnej w Europie. Kolejna edycja Cellotronicum, prezentowana podczas Warszawskiej Jesieni została uhonorowana nagrodą Orfeusz 2006. Andrzej Bauer jest profesorem Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie oraz Akademii Muzycznej im. F. Nowo wiejskiego w Bydgoszczy, gdzie prowadzi klasy wiolonczeli. Jest również założycielem i opiekunem artystycznym Warszawskiej Grupy Cellonet. Coraz więcej czasu poświęca kompozycji i improwizowaniu muzyki.
Maciej Wojtyszko – ur. w 1946, reżyser filmowy, teatralny i telewizyjny, pisarz, autor sztuk teatralnych. Absolwent Wydziału Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Jeden z najbardziej popularnych polskich reżyserów, ma na swoim koncie ponad kilkadziesiąt realizacji, począwszy od teatralnych spektakli według Thomasa Bernharda, Sławomira Mrożka i Witolda Gombrowicza, poprzez przedstawienia dla dzieci, po telewizyjny sitcom Miodowe lata. Jako reżysera Wojtyszkę interesuje przede wszystkim literatura sceniczna, głównie XX wieku, której wyróżnikiem jest m.in. inteligentny humor. Takie są też najbardziej znane przedstawienia reżysera, m.in. Ławeczka Aleksandra Gelmana (Teatr Powszechny w Warszawie, 1986), Tamara Johna Krizanca (Teatr Studio w Warszawie, 1990), Shirley Valentine Willy’ego Russela, wielki przebój z Krystyną Jandą (Teatr Powszechny w Warszawie, 1990). Jedną z jego najciekawszych realizacji jest Garderobiany Ronalda Harwooda z wrocławskiego Teatru Polskiego (1990). Do jego najbardziej znanych dramatów należą: Semiramida (prapremiera w Teatrze Współczesnym w Warszawie w reżyserii Erwina Axera, 1996), Wznowienie (w Teatrze Starym w Krakowie 1995), Żelazna konstrukcja (prapremiera w Teatrze Powszechnym w Warszawie w reżyserii autora, 1998) oraz Bułhakow (prapremiera w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie w reżyserii autora, 2002).
W swoim dorobku Maciej Wojtyszko ma także liczne spektakle dla młodych widzów. Do wielu przedstawień dla dzieci i młodzieży przygotowywał scenariusze i pisał teksty piosenek. Jest autorem znanych książek dla dzieci, m.in. Bromba i inni, Saga rodu Klaptunów, Tajemnica szyfru Marabuta. Wyreżyserował filmy fabularne: Synteza, Tajemnica szyfru Marabuta, Święty interes i Ogród Luizy. W 2018 otrzymał nominację do nagrody im Jana Kiepury w kategorii najlepszy reżyser operowy za premierowe wystawienie opery Michała Dobrzyńskiego Tango w Warszawskiej Operze Kameralnej. Ostatnia jego praca to sztuka jego autorstwa i w jego reżyserii opowiadająca o spotkaniach Gombrowicza, Miłosza i Herberta – Deprawator w Teatrze Polskim w Warszawie. Laureat kilkudziesięciu nagród i odznaczeń teatralnych i filmowych. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2003) i Krzyżem Oficerskim Odrodzenia Polski (2011). Kawaler Orderu Uśmiechu.
Ewa Garniec – projektantka sztuki użytkowej, oświetlenia i przestrzeni teatralnej. Absolwentka Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie na wydziale wiedzy o teatrze oraz Wyższej Szkoły Sztuki i Projektowania w Łodzi na wydziale wzornictwa. Projektuje światła do spektakli teatralnych, wystaw i koncertów. Prowadzi również warsztaty dotyczące oświetlenia i projektuje lampy. Od 2012 do 2019 prowadziła zajęcia z oświetlenia scenicznego na Wydziale Reżyserii Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie. Od 2004 związana z berlińską grupą teatralną TRAVA (Hella! Helle!, Trashfox & Hangedman, 2MORELESS).
Utwory z tomu Głosy Jana Polkowskiego można przeczytać na naszej stronie, a książkę zakupić w e-sklepie Instytutu Literatury.
Kompozycja zamówiona przez Instytut Literatury
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych, w ramach programu „Zamówienia kompozytorskie”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca
