Czytelnia / Teresa Ferenc
Teresa Ferenc (ur. 27 kwietnia 1934 roku w Ruszowie-Kolonii k. Zamościa, zm. 1 sierpnia 2021 r.) – poetka. Współpracowała z wieloma pismami, m.in. z „Twórczością” i „Odrą”, od pierwszego numeru była związana z sopockim „Toposem”. W latach 1993–2001 razem z mężem prowadziła na łamach tego pisma antologijny „salon poetycki” pod nazwą „Goście Teresy Ferenc i Zbigniewa Jankowskiego”. Była członkinią PEN Clubu i członkinią-założycielką SPP. Z wykształcenia plastyk-pedagog, jako poetka debiutowała w 1958 roku. Utwory Teresy Ferenc ukazały się w kilkudziesięciu antologiach i innych publikacjach zbiorowych w kraju i zagranicą. W Stanach Zjednoczonych wydano jej wybór wierszy pt. Swallowing Paradise. Laureatka licznych nagród.
W 1943 roku hitlerowcy spalili jej rodzinną wieś Sochy, mordując prawie wszystkich mieszkańców, w tym także rodziców poetki. Wychowywała się m.in. w domach dziecka w Zamościu i Międzyrzecu Podlaskim. W latach 1954–1965 mieszkała na Śląsku. W Rybniku razem z mężem, poetą Zbigniewem Jankowskim, współorganizowała Klub Literacki „Kontakty” oraz coroczne Rybnickie Dni Literatury (1959–1965). Następnie przez sześć lat mieszkała w Kołobrzegu, gdzie współtworzyła Kołobrzeską Grupę Poetycko-Plastyczną „Reda”. Kolejnym miastem był Wrocław, ale już po paru latach, w roku 1975, poetka wraz z rodziną wróciła nad morze i na stałe osiedliła się w Sopocie. Od początku lat osiemdziesiątych, także w czasie stanu wojennego, była aktywnie związana z Duszpasterstwem Środowisk Twórczych w Gdańsku.
Twórczość:
- Moje ryżowe poletko (1964)
- Zalążnia (1968)
- Godność natury (1973)
- Ciało i płomień (1974)
- Małżeństwo (1975)
- Poezje wybrane i nowe (1975)
- Wypalona dolina (1979)
- Poezje wybrane (1980)
- Pieta (1981)
- Najbliższa ojczyzna (1982)
- Grzeszny pacierz (1983)
- Drzewo dziwo (1987)
- Nóż za ptakiem (1987)
- Kradzione w raju (1988)
- Wybór wierszy Swallowing Paradise. Poems. (1992) (w Stanach Zjednoczonych)
- Wiersze (1994)
- Boże pole (1997)
- Psalmy i inne wiersze dawne i nowe (1999)
- Dzieci wody (2003)
- Stara jak świat (2004)
- Ogniopis. Wybór wierszy (2009)
- Widok na życie (2012)
- Wiersze. Wybór (2017)
Wybrane nagrody i osiągnięcia:
- Nagroda im. Stanisława Piętaka („Gdańska Książka Roku 1979” w dziedzinie poezji), za tom poezji Wypalona dolina w 1979
- wyróżnienie przyznane przez Fundację Kultury za Boże pole w 1997
- kwartalna nagroda Media Książce (Gdańska Książka Wiosny) za Boże pole w 1997
- Nagroda Artusa 2004 za zbiór Stara jak świat w 2004
- nagroda Media Książce za zbiór Stara jak świat w 2004
- Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” w 2016
A także nagrody im. Św. Brata Alberta, im. Włodzimierza Pietrzaka. Otrzymała ponadto nagrody literackie Wojewody Gdańskiego, prezydentów Gdańska i Sopotu, Marszałka Województwa Pomorskiego, a Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie przyznało jej Medal Księcia Mściwoja. Poetka jest też laureatką Fundacji Kultury i wielokrotną stypendystką Ministerstwa Kultury. Za swoją społeczno-literacką działalność w latach osiemdziesiątych, zwłaszcza w okresie stanu wojennego, otrzymała medal Solidarności (25-lecia Porozumień Sierpniowych).
Twórczość
- Liryka
