Czytelnia / Cyprian Norwid
Cyprian Norwid (ur. 24 września 1821 w Laskowie-Głuchach, zm. 23 maja 1883 w Paryżu) – poeta, prozaik, dramatopisarz, rzeźbiarz, malarz i rysownik.
Urodził się w mazowieckiej wsi Laskowo-Głuchy. Wcześnie osierocony, wychowywany był przez prababkę. Uczył się w warszawskim gimnazjum, przerwał jednak naukę nie ukończywszy piątej klasy i wstąpił do prywatnej szkoły malarskiej. Pierwsze środowisko literackie Norwida stanowili autorzy skupieni wokół „Piśmiennictwa Krajowego”. Poeta utrzymywał też kontakty z Cyganerią Warszawską. Debiutował na łamach „Piśmiennictwa Krajowego” wierszem Mój ostatni sonet.
W 1842 roku wyjechał do Drezna, aby doskonalić sztukę rzeźbiarską. Odwiedził Wenecję i Florencję. W 1844 roku zamieszkał w Rzymie. Był zaręczony, ale jego narzeczona, Kamila, zerwała zaręczyny. Poznał następnie Marię Kalergis, która stała się jego wielką nieszczęśliwą miłością. W tym okresie pogorszył się też stan zdrowia Norwida. Do 1846 roku poeta podróżował do Berlina. Był to dla niego okres licznych kontaktów towarzyskich, artystycznych i politycznych. Aresztowany i zmuszony do wyjazdu z Prus w 1846 roku, udał się do Brukseli. Okres Wiosny Ludów spędził w Rzymie, gdzie poznał między innymi Adama Mickiewicza i Zygmunta Krasińskiego. W latach 1849–1852 mieszkał w Paryżu. Poznał wówczas Juliusza Słowackiego i Fryderyka Chopina.
W 1852 roku postanowił wyemigrować do Stanów Zjednoczonych. W 1854 roku wrócił jednak do Europy. Mieszkał w Londynie, utrzymując się z przygodnych prac artystyczno-rzemieślniczych, po czym udało mu się powrócić do Paryża. Działalność artystyczna Norwida nieco ożywiła się, udało mu się opublikować kilka utworów. W 1863 roku wybuchło powstanie styczniowe, w którym ze względu na stan zdrowia nie mógł wziąć udziału.
W 1866 roku ukończył pracę nad Vade-mecum. Mimo prób i protekcji, tomu nie udało się jednak wydać. W następnych latach Norwid cierpiał nędzę, chorował na gruźlicę. W 1877 roku przeżył tragedię z powodu nieudanego wyjazdu do Florencji. Kuzyn Norwida, Michał Kleczkowski, umieścił go wówczas w Domu św. Kazimierza w Ivry pod Paryżem. Norwid zmarł 23 maja 1883 roku. Pochowany został na cmentarzu Montmorency. Ziemia z jego grobu została w 2001 roku przewieziona do Polski i umieszczona w Krypcie Wieszczów Narodowych w Katedrze na Wawelu.
Za życia niedoceniany, Norwid został odkryty po śmierci. Pod koniec XIX wieku jego twórczość odkrył i zaczął publikować Zenon Przesmycki.
Twórczość (wybrana):
Poezja:
- Vade-mecum (1858–1866)
Poematy:
- Wesele (1847)
- Pompeja (1848 lub 1849)
- Niewola (1849)
- Promethidion (1850)
- Szczesna (1854)
- Epimenides (1854)
- Quidam (1855–1857)
- Fulminant (1863)
- Fortepian Szopena (1863–1864)
- Rzecz o wolności słowa (1869)
- Assunta (1870)
- A Dorio ad Phrygium (1871)
Proza:
- Łaskawy opiekun, czyli Bartłomiej Alfonsem (1840)
- Menego (1850)
- Czarne kwiaty (1856)
- Białe kwiaty (1856)
- Bransoletka (1858)
- Cywilizacja (1861)
- Ostatnia z bajek (1882)
- Milczenie (1882)
- Stygmat (1883)
- Ad leones! (1883)
- Tajemnica lorda Singelworth (1883)
Dramaty:
- Noc tysiączna druga (1850)
- Wanda (1851)
- Krakus (1851)
- Słodycz (1855 lub 1856)
- Aktor (1867)
- Kleopatra i Cezar (ok. 1870)
- Pierścień Wielkiej Damy, czyli Ex-machina Durejko (1872)
Źródła internetowe:
Twórczość
- Publikacje w seriach: Kwartalnik „Nowy Napis”, Biblioteka Pana Cogito, Biblioteka Krytyki Literackiej, Nowa Krytyka i Esej
O twórczości
- Wydarzenia
- Życzenia
- Koncerty
- Debaty
- Liryka
- Szkice
- Recenzje
- Wywiady