Czytelnia / Wisława Szymborska

Wisława Szymborska (ur. 2 lipca 1923 na Prowencie, obecna część Kurnika, zm. 1 lutego 2012 w Krakowie) – poetka, eseistka. Urodziła się w okolicach Poznania, gdzie jej ojciec opiekował się majątkiem Władysława Zamoyskiego. W rok po śmierci Zamoyskiego rodzina Szymborskich na pewien czas zamieszkała w Toruniu, a następnie przeniosła się do Krakowa. Szymborska uczęszczała do Szkoły Powszechnej imienia Józefy Joteyko, a następnie do gimnazjum prowadzonego przez siostry urszulanki.

Gdy wybuchła druga wojna światowa, uczyła się na tajnych kompletach organizowanych w Krakowie. Od 1943 roku, aby uniknąć wywiezienia do Rzeszy Niemieckiej, pracowała jako urzędniczka na kolei. W tym okresie pisywała opowiadania oraz pierwsze wiersze. Po wojnie brała czynny udział w życiu literackim Krakowa. Była między innymi członkinią grupy literackiej „Inaczej”. Właśnie w Krakowie zadebiutowała jako poetka, publikując wiersz Szukam słowa w „Dzienniku Polskim”. W latach czterdziestych podjęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Później studiowała również socjologię na tej samej uczelni. Studiów ostatecznie nie ukończyła. W 1945 roku została członkinią Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, do której należała do 1966 roku.

W latach 1947–1948 pełniła funkcję sekretarz dwutygodnika oświatowego „Świetlica Krakowska”. Była także autorką ilustracji do książek. W 1948 roku wstąpiła w związek małżeński z poetą Adamem Włodkiem, a w 1954 roku wzięła z nim rozwód.

Pierwszy tomik poetycki Dlatego żyjemy wydała w 1952 roku (jej wcześniejszy tom Wiersze nie został dopuszczony do druku przez cenzurę). W tym samym roku została członkinią Związku Literatów Polskich. W 1953 roku była jedną z sygnatariuszek Rezolucji Związku Literatów Polskich w Krakowie w sprawie procesu krakowskiego. Przez lata publikowała w „Życiu Literackim”, w którego redakcji pełniła funkcję kierowniczki działu poezji w latach 1953–1966. Później aż do 1981 roku publikowała w tym czasopiśmie swoje teksty i felietony z cyklu Lektury nadobowiązkowe. W drugiej połowie lat pięćdziesiątych nawiązała kontakty z Jerzym Giedroyciem i środowiskiem paryskiego czasopisma „Kultura”. W 1964 roku jej nazwisko znalazło się wśród sygnatariuszy „Kontrlistu 600”, będącego odpowiedzią na krytykujący cenzurę w PRL „List 34”. W 1975 roku podpisała protestacyjny „List 59”, w którym polscy intelektualiści protestowali przeciw planowanym zmianom w Konstytucji PRL.

Pod koniec lat sześćdziesiątych nawiązała znajomość z pisarzem Kornelem Filipowiczem, z którym była związana aż do jego śmierci w 1990 roku. Para nigdy jednak nie wzięła ślubu ani nie mieszkała ze sobą. W latach 1981–1983 Szymborska była członkinią zespołu redakcyjnego miesięcznika „NaGłos” wydawanego w Krakowie. Od 1983 roku pisała do „Tygodnika Powszechnego”. Publikowała także w „Piśmie” i „Odrze”. W 1988 roku została członkinią PEN Clubu. W 1989 roku znalazła się wśród członków założycieli Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Od 1995 roku była członkinią Polskiej Akademii Umiejętności.

W 1996 roku otrzymała Nagrodę Nobla. W 2001 roku została honorową członkinią Amerykańskiej Akademii Sztuki i Literatury. W 2011 roku została odznaczona Orderem Orła Białego, najwyższym odznaczeniem państwowym w Rzeczypospolitej. Zmarła w 2012 roku w swoim domu w Krakowie. Urnę z jej prochami złożono w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Rakowickim.

Wiersze poetki przetłumaczono na ponad 40 języków.

Twórczość:

Poezja: