Czytelnia / Zofia Zarębianka

Zofia Zarębianka (ur. 26 grudnia 1958 w Krakowie) –  poetka, eseistka, profesor zwyczajny w Katedrze Literatury XX wieku na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Córka Leona Zaręby, filologa, językoznawcy, tłumacza, i Leokadii z Michałowskich, aktorki. Uczęszczała do XVI Liceum Ogólnokształcącego w Krakowie, gdzie w 1977 roku zdała egzamin maturalny. Następnie studiowała filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie; w 1981 roku uzyskała magisterium. Debiutowała w 1980 roku wierszami, opublikowanymi w miesięczniku „Powściągliwość i Praca”.

W swojej pracy badawczej zajęła się między innymi liryką XX wieku (szczególnie poezją Czesława Miłosza, Anny Kamieńskiej, Jana Twardowskiego, Zbigniewa Herberta, Karola Wojtyły) oraz metodologiczną problematyką sacrum w literaturze. W latach 1989-94 była członkiem redakcji miesięcznika katolickiego „List”. W 1990 otrzymała stanowisko adiunkta na UJ.

W 1992 roku ogłosiła swój pierwszy tom poezji Człowiek rośnie w ciszy. Od 1993 roku współpracowała stale z miesięcznikiem kulturalno-religijnym „Nasza Rodzina”, wydawanym w Paryżu przez wydawnictwo Édition du Dialogue oraz z kwartalnikiem księży jezuitów „Życie Duchowe”. W 1997 habilitowała się na UJ na podstawie książki  Zakorzenienia Anny Kamieńskiej. W tymże roku podjęła współpracę z dwutygodnikiem „Topos”, zamieszczając tam wiersze, recenzje i szkice literackie.

Od 1999 roku kierowała nieformalnym zespołem badawczym, opracowującym hasła z zakresu literatury religijnej dla Szkolnej Encyklopedii Katolickiej, leksykonu literatury religijnej oraz haseł dla Wielkiej Encyklopedii Religii PWN (tu od 2001 jako konsultant naukowy haseł). Została członkiem Polskiego Towarzystwa Mertonowskiego oraz Polskiego PEN Clubu (2001). W październiku 2002 roku otrzymała tytuł naukowy profesora, a w lutym 2003 roku stanowisko profesora nadzwyczajnego UJ. W 2004 roku weszła w skład Komisji Historycznoliterackiej przy Oddziale PAN w Krakowie.

W 2006 roku została członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Studiów Polonistycznych (2006), Towarzystwa Naukowego KUL (2007) oraz Polskiego Towarzystwa Etycznego. W 2010 otrzymała stanowisko profesora zwyczajnego UJ. Czterokrotnie nagradzana nagrodą rektora UJ. Odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi (2007).

Twórczość:

Prace naukowe:

• Poezja wymiaru sanctum, Lublin 1992
• Świadectwo słowa. Rzecz o twórczości Anny Kamieńskiej, Kraków 1993
• Zakorzenienia Anny Kamieńskiej, Kraków 1996
• Tropy sacrum w literaturze XX wieku, Bydgoszcz 2001
• O książkach, które pomagają być, Kraków 2004
• Czytanie sacrum, Kraków - Rzym 2008 
• Wtajemniczenia (w) Miłosza. Pamięć Duch(owość), Kraków 2014
• Spotkanie w Słowie. O twórczości literackiej Karola Wojtyły, Kraków 2018

Poezja:

• Człowiek rośnie w Ciszy, Kraków 1992
• Wyrwane z przestrzeni, Kraków 1996
• Niebo w czerni, Kraków 2000
• Jerozolima została zburzona, Kraków 2004
• Wiersze: Pierwsze, Poznań 2008
• Tylko na chwilę, Kraków 2012
• Wiersze dośmiertne, Kraków 2017

Źródła internetowe:

http://www.ppibl.ibl.waw.pl/mediawiki/index.php?title=Zofia_ZAR%C4%98BIANKA